Theo bạn thúc giục hay thúc dục mới là đúng chính tả? Hiện nay, vẫn có nhiều người nhầm lẫn ngay cả trong cách viết và đọc giữa hai từ này. Vì dân gian có câu “Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam” – ý chỉ tiếng Việt là một trong những thứ ngôn ngữ “khó nhằn” bậc nhất đối với người học.
Sở hữu hệ thống âm tiết và thanh điệu nhiều hơn các loại ngôn ngữ khác, tiếng Việt đôi khi còn khiến cho chính người Việt mắc các lỗi sai cơ bản. Trong các cặp từ gây nhầm lẫn nhiều nhất, chúng ta hay bắt gặp cặp từ “thúc giục” – “thúc dục”. Vậy cùng tìm hiểu xem đâu mới là cụm từ đúng nhé!
1. Thúc giục là gì?
Nhiều người vẫn thường mắc sai lầm khi không biết nên sử dụng “thúc giục” hay “thúc dục” mới là chính xác. Nếu bạn cũng đang gặp phải vấn đề này, hãy để chúng tôi chia sẻ chi tiết. Trước tiên, chúng ta cần tìm hiểu “thúc giục” là gì?
1.1. Thúc giục có nghĩa là gì?
“Thúc giục” thuộc loại động từ.
- “Thúc” là hành động làm cho quá trình làm việc diễn ra nhanh hơn, một hành động nhắc nhở liên tục để không làm cho chậm trễ.
- Ví dụ: “Cây cối đang sinh trưởng rất chậm, người nông dân cố gắng bón thúc để cây phát triển được tốt hơn”.
- “Giục” là cách dùng từ ngữ hay hành động để thúc đẩy công việc nào đó có thể diễn biến nhanh hơn.
- Ví dụ: Các bạn vẫn hay bị bố mẹ giục đi học bài, thì từ “giục”. Ở đây tức là hành động của bố mẹ nhắc nhở chúng ta phải tiến hành đi học bài ngay, không được chậm trễ hơn nữa.
Như vậy, ghép chung cả hai nghĩa, “thúc giục” là hành động giục liên tiếp, tần số dày, có tác động mạnh mẽ để công việc không bị trì trệ.
- Ví dụ: “Mong muốn đạt được điểm cao trong kỳ thi cuối kỳ sắp tới. Mẹ đã thúc giục tôi chăm chỉ học hành hơn mỗi ngày”.
Như vậy, “thúc giục” là hành động giục giã, nhắc nhở liên tục và yêu cầu người khác phải làm nhanh và hoàn thành công việc sớm. Từ “thúc giục” rất phổ biến trong cuộc sống thường ngày, dễ dàng bắt gặp ở nhiều hoàn cảnh nhưng khi viết thì vẫn có rất nhiều người mắc sai lầm.
1.2. Thúc giục là từ gì? Từ láy hay từ ghép?
Từ “thúc giục” nghe có vẻ là từ láy vần khiến rất nhiều người nghĩ đây là từ láy. Tuy nhiên, “thúc giục” lại thuộc loại từ ghép chứ không phải từ láy như nhiều người hay nhầm lẫn.
Như đã giải thích ở trên, từ “thúc giục” được tạo nên bởi hai từ “thúc” và “giục” đều có ý nghĩa khi đứng độc lập. Vì vậy, “thúc giục” là từ ghép, chúng ta có thể dùng riêng từng từ hoặc dùng cả cụm “thúc giục” để tăng tính thúc đẩy, tác động tới người khác hay công việc nào đó.
1.3. Thúc giục tiếng Anh
“Thúc giục” khi được chuyển sang tiếng Anh có thể sử dụng linh hoạt bằng nhiều từ như: press, hurry hay push, … Tùy vào ngữ cảnh, mỗi từ đều có cách sử dụng khác nhau. Chẳng hạn, đối với từ press hay hurry, người dùng chỉ cần thêm danh từ, còn đối với từ hurry thường được dùng theo cấu trúc hurry somebody for/to.
2. Thúc dục là gì?
Nhiều người hay nhầm lẫn giữa hai cụm từ “thúc dục” hay “thúc giục”. Tuy nhiên từ “thúc dục” là từ sai chính tả, không có trong từ điển Việt Nam và không có ý nghĩa. Vì vậy, chúng ta chỉ sử dụng từ “thúc giục” trong những trường hợp cần thúc đẩy, nhắc nhở tiến độ của một việc nào đó, chứ không được dùng “thúc dục”.
3. Một số trường hợp dễ gây hiểu lầm khác
Bên cạnh cặp từ “thúc giục” hay “thúc dục”, nhiều người vẫn còn mắc các lỗi sai với một số từ như: Giục giã” hay “dục giã”, “Giục rác” hay “dục rác”, “Giục về” hay “dục về”.
Theo từ điển tiếng Việt, “dục” có nghĩa là những ham muốn của con người về những điều tầm thường. Vì thế, nếu ghép từ “dục” vào những cụm như “dục giã”, “dục rác” hay “dục về” đều có vẻ không đúng. Cụ thể:
3.1. Giục giã hay dục giã
Giục giã cũng có nghĩa tương đồng với “thúc giục”, đều mang hàm ý đẩy nhanh tiến độ của công việc nào đó có thể được thực hiện nhanh chóng hơn. Vậy trong những trường hợp phải nhắc nhở, thúc đẩy một việc nào đó, ta sử dụng “giục giã” chứ không phải là “dục giã”.
- Ví dụ: “Tiếng trống trường giục giã báo hiệu kết thúc giờ làm bài thi”.
3.2. Giục rác hay dục rác
Nếu bạn không phải người địa phương, khi vào miền Nam sẽ nghe rất nhiều từ “giục rác” hay “dục rác”. Từ này có nghĩa là “vứt rác”, “bỏ rác” đi. Tuy nhiên, đây chỉ là văn nói, còn trong văn viết vẫn phải sử dụng các từ như “bỏ”, hay “vứt”. Xét về chính tả, “giục rác” mới là cách dùng chính xác.
3.3. Giục về hay dục về
Như đã giải thích ở trên, nghĩa của từ “giục” tức là dùng hành động, lời nói để thúc đẩy, nhắc nhở về tiến độ của một việc nào đó. Vì thế, từ “giục về” chắc chắn là từ đúng chính tả, nó có nghĩa là hối thúc ai đó đi về.
- Ví dụ như bạn nghe câu: “Thôi, tôi phải đi về rồi, mẹ đã gọi điện giục tôi về sớm!”
Làm thế nào để luôn viết đúng chính tả?
Nhiều người có khả năng ăn nói rất lưu loát nhưng khi viết lại trên giấy hay mắc các lỗi sai cơ bản. Vậy làm thế nào để chúng ta không mắc phải những lỗi chính tả? Hãy ghi nhớ một số mẹo sau nhé:
- Phát âm sai sẽ viết sai: Nhiều người phát âm chuẩn cũng sẽ mắc phải lỗi khi viết. Vì vậy, những người hay phát âm sai sẽ có tỉ lệ viết sai chính tả cao hơn. Các bạn hãy thay đổi phát âm chính xác bằng cách nghe nhiều bản tin, phim ảnh có giọng chuẩn để học và luyện tập theo.
- Giọng địa phương cũng là lý do khiến nhiều người mắc lỗi sai chính tả: Rất nhiều địa phương có văn hóa khác biệt, họ dùng nhiều từ ngữ khác thay thế cho từ ngữ phổ thông. Qua quá trình sinh sống lâu ngày tại địa phương có nhiều ngôn ngữ khác biệt, người dân rất khó để thay đổi thói quen, đó cũng là lý do khiến nhiều người viết sai chính tả. Để khắc phục điều đó, các bạn cũng hãy đọc, nghe nhiều loại văn bản hay phim ảnh phổ thông để thay đổi thói quen dùng từ địa phương nhé!
- Rèn luyện cách phát âm: Việc đọc văn bản sử dụng từ ngữ phổ thông là cách hữu hiệu giúp cải thiện tình trạng sai chính tả. Các bạn hãy đọc to, ghi âm và nghe lại để biết lỗi sai và chỉnh sửa cho phù hợp.
- Chăm chỉ đọc các sách báo chính thống được phát hành bởi những nhà xuất bản uy tín. Những trang sách, trang báo của các nhà xuất bản uy tín thường được kiểm duyệt rất kỹ càng về mặt nội dung, nên chính tả của chúng thường rất chính xác. Hãy chăm chỉ đọc sách báo mỗi ngày bạn sẽ quen mặt chữ và bạn sẽ không bao giờ viết sai chính tả nữa. Thêm vào đó, việc đọc sách báo thường xuyên còn khiến cho vốn kiến thức của bạn ngày càng phong phú.
Kết luận
Suy cho cùng, để tránh các lỗi chính tả, chúng ta cần đọc và nhiều nguồn thông tin, sử dụng từ ngữ phổ thông để làm quen với các từ ngữ đúng chính tả, tránh những lỗi sai cơ bản sẽ là điểm hạn chế cho công việc và cuộc sống của chúng ta sau này!
Thúc giục hay thúc dục mới là đúng? Có lẽ qua bài viết của chúng tôi các bạn đã có được câu trả lời thuyết phục nhất. Lỗi chính tả xảy ra thường xuyên trong đời sống, tuy nhiên việc khắc phục điều đó cũng không phải điều quá khó khăn.
Vì thế hãy bỏ túi tất cả các thông tin trong bài viết này và luôn có những kỹ năng sử dụng từ ngữ chính xác nhất bạn nhé! Hãy tiếp tục theo dõi Loca.vn để có thêm nhiều kiến thức mới bổ ích cho vốn từ của bạn.
