Đề bài: Trình bày suy nghĩ của bản thân về cách nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn trong xã hội ngày nay.
***
Mẫu dàn ý chi tiết
I. Mở bài:
– Xác định vấn đề cần nghị luận: cách nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn
II. Thân bài: Triển khai vấn đề nghị luận
1. Giải thích
– Tâm hồn con người là tổng hoà của nhiều yếu tố như cảm xúc, nhận thức, lí trí, khát vọng… Người có tâm hồn đẹp là người có tấm lòng nhân ái, bao dung, nhạy cảm trước mọi nỗi niềm của con người.
– Vẻ đẹp tâm hồn là vẻ đẹp của phẩm chất bên trong, là yếu tố tạo nên nét đẹp chân chính của mỗi người.
2. Bàn luận
– Nuôi dưỡng tâm hồn là điều rất quan trọng và thật cần thiết. Việc làm ấy cần được tiến hành thường xuyên và ngay từ khi còn nhỏ.
– Mỗi người có thể nuôi dưỡng tâm hồn mình bằng nhiều cách khác nhau:
+ Biết lắng nghe sự chỉ bảo của ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo
+ Không ngừng học hỏi để nâng cao vốn sống, vốn hiểu biết
+ Luôn hướng thiện và có tâm hồn đồng cảm với người khác
+ Biết cách sống mình vì mọi người, bản thân không bao giờ vụ lợi và luôn có ý chí vươn lên trong cuộc sống
+ Tránh gây tổn thương cho những người xung quanh
+ Biết chia sẻ niềm vui mà bạn mình vừa nhận được,… lời nói đi đôi với việc làm, hành động bên ngoài thống nhất với suy nghĩ bên trong…
– Làm thế nào để có một tâm hồn đẹp: Biết quan sát, lắng nghe, học hỏi, nhạy cảm, thấu hiểu, chia sẻ với người khác để cùng hướng tới những điều thiện
– Phản đề: Phê phán một số người hiện nay thường chỉ quan tâm đến vẻ đẹp hình thức, ra sức chăm chút cho vẻ đẹp hào nhoáng bên ngoài mà không quan tâm trau dồi vẻ đẹp tâm hồn (công, dung, ngôn, hạnh)
III. Kết bài: Bài học nhận thức
– Cái đẹp tiềm ẩn bên trong phẩm chất, tính cách mới tạo nên giá trị đích thực của mỗi con người, vẻ đẹp tâm hồn tôn vinh thêm cho vẻ đẹp hình thức
– Vẻ đẹp tâm hồn làm nên giá trị sâu xa, bền vững của con người.
– Con người ta chỉ hoàn thiện khi có sự hài hoà giữa vẻ đẹp hình thức với vẻ đẹp tâm hồn.
Xem thêm: Những bài nghị luận hay về lòng khoan dung
Top 4 bài văn hay nhất nghị luận về cách nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn
Bài số 1:
Một con người dù mang bên ngoài một vẻ đẹp đẽ, kiêu sa đến mấy cũng khó có thể được coi là “người đẹp” nếu như không có một tâm hồn đẹp đẽ, trong sáng, vẻ đẹp tâm hồn không phải là thứ trang sức bên ngoài mà đó chính là yếu tố làm nên nét đẹp chân chính ở mỗi con người.
Vẻ đẹp tâm hồn sẽ được lý giải theo hai cách: một cách theo ngôn ngữ học, coi đẹp là thiện, người có tâm hồn đẹp tức là có tấm lòng lương thiện. Nếu lý giải theo kiểu này sẽ hoàn toàn là vấn đề luân lý, đạo đức. Cách lý giải thứ hai mang ý nghĩa Mĩ học, người có tâm hồn đẹp phải mang một lý tưởng cao đẹp. Hai cách lý giải trên sẽ dẫn đến hai tiêu chuẩn, yêu cầu khác nhau, khi thực thi sẽ có hai phương pháp, con đường khác nhau. Ý nghĩa thứ nhất, vẻ đẹp tâm hồn là một quy phạm đạo đức phổ biến. Nó yêu cầu mọi người đều phải đạt tới. Ý nghĩa thứ hai chỉ là một lý tưởng mê hoặc người ta. Nếu coi nó là một quy phạm đạo đức phổ biến, sẽ bị xa rời thực tế. Nếu trong nhận thức không chuẩn xác thì hành động dễ bị lẫn lộn.
Tâm hồn chính là ý thức tư tưởng nội tại của con người, giống như nhận thức, quan niệm, động cơ lý tưởng… Tâm hồn của một con người tốt đẹp hay xấu xa là điều vô cùng quan trọng. Tấm lòng lương thiện, chính nghĩa mới có thể đồng tình thương cảm, vì việc công không vì tư lợi, coi việc giúp người là niềm vui, lập trường kiên định, lý tưởng cao đẹp, vì nước vì dân, có chí vươn lên trong cuộc sống. Chính từ những biểu hiện tốt đẹp của mỗi con người ta mới có thể nhận ra vẻ đẹp tâm hồn của họ. Vì vậy không chỉ nói tầm quan trọng của tâm hồn một cách cô lập. Bởi tâm hồn vốn là một từ vô hình, nếu không thông qua các hoạt động cảm tính như ngôn ngữ, hành động, tình cảm, thực tiễn xã hội… sẽ không thể hiểu nó một cách chính xác. Đồng thời, biểu hiện tâm hồn của con người không phải lúc nào cũng đồng nhất với nhau, có kẻ bề ngoài đường hoàng chững chạc nhưng đầu óc đen tối, có người có những ước mơ tốt đẹp, nhưng lại không có đủ nghị lực để thực hiện nó. Nếu nhìn một cách cô lập, trên phương diện nào đó có thể phù hợp với đẹp hoặc thiện nhưng thực tế không phải thế, thậm chí hoàn toàn ngược lại. Vẻ đẹp và cái thiện chân chính phải hài hoà giữa biểu hiện bề ngoài với nội tâm, lời nói và việc làm phải nhất trí cao độ, lý luận phải đi đôi với thực tiễn. Một biểu hiện bề ngoài tao nhã tương ứng với bản chất nội tại chân thật không thể tự nhiên mà có được mà là kết quả của sự tu dưỡng của cá nhân cộng với ảnh hưởng cũa môi trường xã hội, giáo dục. Ví dụ một vận động viên biểu diễn thể dục, hoặc bằng nghệ thuật cao siêu, hoặc bằng những tư thế đẹp, hoặc bằng động tác linh lợi cương cường khiến khán giả nhìn thấy được sức sống vẻ đẹp trí tuệ, cơ bắp, tình cảm của mình và khán giả được hưởng thụ cái đẹp. Vẻ khoẻ đẹp này, nếu không có sự nghiêm túc học hỏi của cá nhân, sự khổ công rèn luyện, sự giúp đỡ của thầy, của bạn thì liệu có đạt được chăng?
Bài số 2: Nuôi dưỡng tâm hồn nơi chính bạn
Chúng ta thường quan tâm đến việc nuôi dưỡng cơ thể bằng những loại thức ăn nào bổ dưỡng, lành mạnh, nhưng lại rất ít khi quan tâm đến việc nuôi dưỡng tâm hồn.
Thật ra, tâm hồn ta cũng cần được nuôi dưỡng. Và xét về nhiều khía cạnh, tâm hồn là quan trọng và cần chú ý quan tâm hơn rất nhiều. Một tâm hồn trong sáng, khoẻ mạnh dễ mang lại cho ta cuộc sống yên vui, hạnh phúc, ngay cả khi ta gặp phải những nghịch cảnh khó khăn.
Việc nuôi dưỡng tâm hồn cũng có những vấn đề của nó. Khi ta sử dụng thức ăn cho cơ thể, ta cần biết được những món nào là bổ dưỡng và những món nào là độc hại. Những thức ăn độc hại sẽ làm cơ thể ta thương tổn, suy yếu. Việc nuôi dưỡng tâm hồn cũng vậy. Ta cần biết phân biệt những điều gì giúp ta hàm dưỡng được sự tốt đẹp cho tâm hồn, và những điều gì là độc hại, không tốt.
Trong phần tinh thần của ta, ngoài những gì thuộc về ý thức được bộc lộ bằng hình thức suy nghĩ, cảm xúc…, còn có một phần khác tinh tế hơn. Đó là những gì được ghi nhận lại trong tiềm thức. Những yếu tố này được ghi nhận lại sau mỗi lần có một ý tưởng, cảm xúc nào đó được thể hiện. Và sau đó chúng sẽ đóng vai trò như những hạt giống ngủ yên, chờ đợi lúc thuận tiện để sinh khởi trở lại.
Sự so sánh này càng chính xác hơn khi chúng ta biết rằng những gì được thể hiện nơi ý thức sẽ hình thành không phải một mà là nhiều hạt giống khác cùng loại với nó trong tiềm thức. Và những hạt giống này lại chờ đợi có dịp để tiếp tục phát lộ ra bên ngoài.
Khi ta tức giận với ai đó chẳng hạn. Ngoài những cảm xúc mạnh mẽ của sự nóng giận được bộc lộ ra, cơn giận ấy còn gieo cấy vào tiềm thức của ta nhiều hạt giống khác của sự giận dữ. Những hạt giống này sẵn sàng chờ dịp để nảy mầm. Và điều này có nghĩa là về sau ta càng dễ có những cơn giận tương tự như vậy bộc phát.
Nếu ta tham lam, nghi ngờ, ganh tỵ… hay yêu thương, vị tha, cảm thông… tất cả cảm xúc ấy đều để lại những hạt giống của chúng trong tiềm thức.
Khi hiểu được điều này, chúng ta càng phải cẩn thận hơn trong việc chăm sóc những cảm xúc và suy nghĩ của mình. Vâng, ngay cả những suy nghĩ cũng độc hại không kém gì hành động. Đôi khi ta thù ghét ai đó và chưa có một biểu lộ nào ra bên ngoài, nhưng ta thường xuyên nuôi dưỡng những ý nghĩ về sự thù ghét. Như vậy là ta đang nung nấu, làm khổ sở tâm hồn mình bằng ngọn lửa thù hận. Và hơn thế nữa, ta còn gieo cấy thêm những hạt giống xấu của sự thù hận vào tiềm thức. Khi có dịp, sự thù ghét đó sẽ sẵn sàng được bộc lộ ra thành hành động.
May mắn thay, điều ngược lại cũng là sự thật. Nếu ta nuôi dưỡng những ý nghĩ về sự thương yêu, chia sẻ, cảm thông, lòng vị tha… chúng ta cũng sẽ gieo cấy được những hạt giống của sự thương yêu, chia sẻ, cảm thông, vị tha… Khi có dịp, những hạt giống này chắc chắn sẽ nảy nở làm tươi mát cho cuộc sống chúng ta.
Theo cách hiểu này, ngay cả việc thường xuyên tiếp xúc với những môi trường xấu xa, như đọc sách báo, xem phim ảnh, nghe nhạc… với những nội dung không lành mạnh, cũng sẽ gieo cấy vào tâm hồn ta vô số những hạt giống xấu.
Ngược lại, chỉ cần một cử chỉ cảm thông trước nỗi khổ đau của người khác, hoặc chân thành chia sẻ niềm vui của một người bạn vừa thành đạt… những điều nhỏ nhặt đến thế cũng đã gieo cấy được vào tâm hồn ta những hạt giống tốt lành.
Vấn đề khác biệt nằm ở nơi đây. Sự tham lam, nóng giận, nghi ngờ, ghen tỵ… là những tính xấu, không phải chỉ là vì theo như các tiêu chí đạo đức mà chúng ta đã được giáo dục. Chúng ta còn có thể dễ dàng tự mình cảm nhận được sự tai hại mà chúng mang đến cho tâm hồn chúng ta. Bất kể là sự tham lam, nóng giận, nghi ngờ, ghen tỵ… của ta có gây ra điều gì tổn hại cho ai đó hay chưa, nhưng chúng đã thật sự làm tổn hại chính tâm hồn ta khi ta nuôi dưỡng chúng. Bạn sẽ không bao giờ có được một giây phút nào yên vui, thanh thản nếu trong lòng bạn chất chứa đầy thù hận, sự nghi ngờ, ghen tỵ… hay theo đuổi một tham vọng chưa đạt được.
Ngược lại, khi ta nuôi dưỡng tâm hồn bằng sự yêu thương, chia sẻ, cảm thông, vị tha… chúng ta tự mình cảm nhận được niềm vui nhẹ nhàng của sự thanh thản, tươi sáng.
Vì thế chúng ta không lấy làm lạ khi biết rằng để có được một cuộc sống thật sự yên vui hạnh phúc, một tâm hồn trong sáng thanh thản, chúng ta cần phải biết nuôi dưỡng tâm hồn mình bằng những gì tươi mát, tốt đẹp, tránh xa những gì độc hại, gây thương tổn.
Mặt khác, một trong những khuynh hướng thông thường của chúng ta là khi có điều gì không vừa ý hoặc bất đồng, ta thường hay nhắc đến. Nhưng ngay cả việc phê phán, chỉ trích những điều xấu mà vượt quá mức độ cần thiết, nghĩa là không còn nhằm mục đích xây dựng nữa, cũng sẽ có tác dụng gieo cấy trong tâm hồn ta những hạt giống của sự độc hại. Hãy nhớ rằng, chỉ cần nghĩ đến, nhắc đến những điều xấu thôi, cũng đã đủ để làm thương tổn tâm hồn ta nhiều khi rất nặng nề.
Ngược lại, đôi khi có những việc nhỏ nhặt tưởng như vô ích, nhưng thật sự mang lại cho ta rất nhiều ích lợi. Chẳng hạn, bạn có thể vô tư thưởng thức vẻ đẹp của một bông hoa buổi sáng, hoặc một áng mây bay qua trên bầu trời trong xanh… Những điều ấy cũng đủ gieo cấy trong tâm hồn bạn những hạt giống tươi mát, nhiệm mầu. Sự nảy mầm của những hạt giống ấy sẽ giúp bạn gần gũi hơn, tiếp xúc một cách trọn vẹn hơn với cuộc sống tươi đẹp này.
Cuộc sống quanh ta có biết bao nhiêu điều tốt đẹp đáng quý và cần trân trọng. Chỉ cần ta biết khéo léo nhận ra và chọn lọc, chúng ta không hề thiếu thốn những hạt giống tốt đẹp để gieo trồng. Mặt khác, trong cuộc sống cũng đầy dẫy những cỏ dại xấu xa. Chỉ cần ta sống buông trôi, thiếu hiểu biết, cuộc đời ta sẽ phải trả giá bằng những u ám, tối tăm kéo dài.
Một tâm hồn tươi đẹp đầy hoa thơm trái quý, hay tiêu điều hoang vắng với cỏ dại lan tràn… Điều đó hoàn toàn tùy thuộc vào nhận thức và nỗ lực của chính chúng ta, không phụ thuộc vào bất kỳ ai khác.
Nuôi dưỡng tâm hồn cũng quan trọng, cần thiết không kém gì việc nuôi dưỡng thể xác, nhưng chúng ta rất thường lãng quên không chú ý đến việc này. Chúng ta đôi khi bỏ mặc tâm hồn mình khô cằn hoặc mọc đầy cỏ dại. Nếu ý thức được điều này và bắt đầu chăm sóc gieo trồng những hạt giống tốt lành, chắc chắn bạn sẽ có được một cuộc sống tươi vui và hạnh phúc hơn nhiều.
(Nguồn: kynang.edu.vn)
» Tham khảo một số bài nghị luận hay:
-
Nghị luận Hãy sống như thể ta chỉ còn một ngày để sống
-
Nghị luận xã hội về sự thấu cảm
Bài số 3: Làm gì để nuôi dưỡng tâm hồn ?
Nuôi tâm hồn chắc chắn là một việc mà mỗi chúng ta đều làm hằng ngày, dù ít hay nhiều, dù quan tâm đến nó hay không, dù bạn biết là mình đang di dưỡng nó hay không tự nhận thức được điều đó. Chuyện chăm sóc nó mỗi người mỗi phương pháp riêng. Bản thân mình cũng vậy, có một sự lựa chọn riêng, có một cách riêng để nuôi dưỡng tâm hồn mình. Hiển nhiên nó không theo một mô hình nào, không được kết luận bởi một nghiên cứu gì cả, và chắc chắn là không phải ai cũng áp dụng được. Nhưng hy vọng, qua bài chia sẻ này, bạn có thể tìm thấy một điều gì đó hữu ích, hoặc đơn giản là, ồ, có người giống mình.
Đọc
Bất kỳ cái gì bạn muốn. Loại sách bạn yêu thích (ngoại trừ những cuốn sách chuyên môn hay tổng hợp tri thức, mình muốn nói đến sách để bạn thư giãn). Những bài viết được chia sẻ trên các diễn đàn. Những tản mạn của mọi người xung quanh.
Mình có mua nhiều sách, nhưng không phải là những cuốn sách lớn lao với tựa đề giúp bạn tư duy, chẳng hạn thế. Những cuốn sách mình lựa và tậu về thường sách văn học. Tỉ như, lúc lạc lõng, mình đọc “Phố những cửa hiệu u tối”, cùng chàng Guy Roland đi tìm chính mình, mặc dù cuối tác phẩm, chàng ấy vẫn chẳng thể tìm ra Guy Roland là ai. Hay đi theo hành trình của cậu bé chăn cừu trong “Nhà giả kim” để xem cậu tìm kiếm điều gì trong cuộc đời, dẫu rằng mục đích của mình có khác cậu ấy khá nhiều. Mình thích đi vào trong những câu chuyện như thế khi đọc, khi mà mình đang cảm thấy giống những nhân vật trong tác phẩm. Rồi chẳng cần review, tự mình sẽ nhận thấy được điều gì đấy, cảm thấy thanh thản hơn sau mỗi trang sách gấp lại.
Hoặc lang thang ở Humans of Hanoi, It’s happened to be Vietnam, Awkward or Cute, những nơi ghi lại những câu chuyện đáng yêu của thế giới xung quanh mình. Đôi lúc thấy vui vì niềm vui của họ, buồn cho những câu chuyện buồn. Rồi có những lúc lướt qua những bài viết ở đâu đó, bất chợt đọc được những điều hay ho, mình sẽ ghi chép lại vào một quyển sổ nhỏ. Ví dụ, mình mới biết được về một trường phái Mỹ học Nhật Bản – Wabi sabi, về Vòng tròn Thiền, về thuật ngữ Mono aware…, và có thêm một cảm quan mới, cảm thấy vui vẻ và, ồ tại sao giờ mình mới biết đến những điều này? Nhưng đương nhiên là, phải đọc những gì mình yêu thích và muốn đọc.
Viết
Bạn có thể viết nhiều thứ. Nếu bạn có niềm hứng thú, đam mê với việc viết lách, thì chắc hẳn là bạn đã viết rất nhiều đề có thể giải tỏa tâm trạng của mình. Tản văn chẳng hạn. Nhưng ví dụ như mình, một đứa khó viết theo khuôn khổ và đặt các ý tứ rõ ràng trong con chữ thì mình thích đọc những tản mạn của những người theo nghiệp viết, hay những người bạn có phong cách viết hay ho (đơn giản là hợp gu của mình). Nhưng mỗi người có một lối viết riêng, dù là có khiếu viết hay không. Mình tự nhận là mình nghĩ gì viết nấy, và đôi khi nó rất lộn xộn. Điều này khá tệ khi mình phải trình bày văn nghị luận. Có thể nói mình thích viết tự do, và cực kỳ là theo cảm hứng. Vậy nên mình chỉ phóng bút ở… Nhật ký.
Hẳn là ít nhất một lần trong đời bạn từng viết nhật ký. Với một số người, đây là một phương pháp có thể giúp bạn ghi chép lại quá trình thực hiện một mục tiêu, song song với việc đặt ra các mục tiêu mới. Bản thân mình thì coi nhật ký là một nơi xả stress hữu hiệu. Mình hướng nội, có lẽ nó phản ánh nhu cầu muốn được nói, muốn được kể của mình. Đơn giản là viết ra cảm xúc suy nghĩ của bản thân. Cứ viết ra thôi.
Nghe và lắng nghe
Nghe nhạc đối với bản thân mình là một điều không thể thiếu để mình lắng lại tâm hồn. Nghe được nhiều thể loại. Nhưng mọi người nói rằng gu nhạc của mình thật kỳ lạ và khác người. Mình không để tâm lắm, bởi bạn cảm được gì khi nghe? Đó mới là điều khiến mình yêu thích thể loại nhạc đó. Mỗi bài nhạc của nó thường sẽ gắn với một câu chuyện, một điển tích, điển cố nào đấy, hoặc chỉ đơn giản là mình thấy thanh thản khi nghe. Vậy nên cứ tận hưởng mà chẳng bận tâm ai nói gì.
Nhưng có lẽ mình muốn mọi người nên lắng nghe nhiều hơn. Đó là một sự tương tác với những người xung quanh bạn, mặc dù khi đó, bạn có thể đưa ra lời khuyên, hoặc lựa chọn không nói gì cả. Điều tốt hơn cả là, người còn lại sẽ có cảm giác được lắng nghe, và có thể giúp người đó nới sợi dây đang buộc tâm hồn họ. Và ngược lại, bạn có cảm thấy vậy khi được lắng nghe?
Vừa hôm qua, khi mà cảm thấy trong lòng dậy sóng và muốn bình tĩnh lại, mình tìm đến cô bạn của mình. Không cần phải đưa ra lời khuyên, bình luận bất cứ gì về vấn đề của mình, cô ấy hiểu mình cần phải tĩnh lại. Một clip buổi sáng bình minh vỏn vẹn mười mấy giây, cũng đủ làm mình cảm thấy bình yên đến lạ. Vậy đấy, khi bản thân được lắng nghe, khi được thấu hiểu, cũng là một cảm giác hạnh phúc ấm áp.
Làm những thứ bạn thích
Thực sự điều này là vô cùng chung chung. Mình có một quy tắc tự đề ra: “Làm bất cứ những gì, dù là nhỏ nhặt nhất, khiến bản thân vui vẻ, hài lòng, cảm thấy cuộc sống tươi đẹp hơn.”
Bạn có thể làm được hàng tá điều yêu thích từ những điều tưởng chừng như rất cơ bản và bình thường kia. Nhưng thực sự, khi làm những điều mà bạn yêu và hứng thú, thì còn gì tốt đẹp hơn? Tạo điều kiện cho những sở thích của mình, cũng là một cách để bạn tự di dưỡng tinh thần. Chiều cuối tuần ra cafe sách, ngồi nhâm nhi một ly cà phê và đọc sách. Vẽ nguệch ngoạc lên tờ giấy trắng trong lúc đang bí cách giải bài tập, không cần tạo nên một bản vẽ hoàn chỉnh nào cả.
Đêm trước deadline, tắt máy, tắt thông báo email và mạng xã hội, mọi thứ có thể liên lạc được, cùng cô bạn phóng ra Tranquil để nghe nhạc Trịnh. Bất chấp tuần thi cuối kỳ liên miên, ra rạp xem Bad Genius – bộ phim đình đám về việc gian lận thi cử, cùng bạn. Gõ ra một vài dòng linh tinh nhưng là những điều bạn muốn nói mà có thể hoàn cảnh không cho phép, ngay lúc này đây.
Hoặc là, chẳng làm gì
Miễn là bạn thể hiện tất cả cảm xúc – cả tích cực lẫn tiêu cực, đúng lúc đúng chỗ. Đôi lúc phải giải phóng những cảm xúc tiêu cực, tránh kìm giữ, cố gắng nhốt nó thì sẽ đến lúc nó như một tên tù nhân khát khao vượt ngục vậy, và rất có thể nó trốn tù thành công, rồi sau đó ra sao bạn cũng biết mà. Hãy phóng thích tất cả những cảm xúc của bản thân mình, nuông chiều chúng một chút xíu, nhưng cũng phải để chúng đi vào trong khuôn khổ, một cách lành mạnh.
Nuôi dưỡng tâm hồn, bạn chẳng nhất thiết phải thấy cuộc đời thật rực rỡ thật đẹp tươi. Đôi lúc để bản thân tuột cảm xúc, tuột tinh thần vì những bộn bề, lo lắng, phiền muộn cũng được. Bản thân mình thấy đôi ba ngày chán chường như vậy, nhưng chỉ cần một ngày lên giây cót, phóng túng bản thân một chút, cảm thấy đã lắm, và có thể giương mắt thách thức những gì sắp tới. Miễn sao, bạn vẫn thấy cuộc đời đáng yêu.
(Nguồn: spiderum.com)
Bài số 4: Đẹp từ tâm là cái đẹp vẹn toàn nhất
Tâm hồn đẹp là một phần của sự sống mà con người hằng mong ước, cái đẹp vẻ ngoài không phải là một cái đẹp vĩnh cửu nhưng cái đẹp từ tâm là cái đẹp vĩnh hằng. Vẻ đẹp tâm hồn sẽ giúp bạn yêu bản thân hơn, tạo cảm giác ấm áp hơn cho những người xung quanh, và giúp bạn nhận được nhiều cơ hội mà mình xứng đáng có được. Một con người dù mang bên ngoài một vẻ đẹp đẽ, kiêu sa đến mấy cũng khó có thể được coi là người đẹp nếu như không có một tâm hồn đẹp đẽ, trong sáng, vẻ đẹp tâm hồn không phải là thứ trang sức bên ngoài mà đó chính là yếu tố làm nên nét đẹp chân chính ở mỗi con người.
Vẻ đẹp tâm hồn là yếu tố tạo nên nét đẹp chân chính của mỗi người. Tâm hồn đẹp chỉ có thể có được ở những người có tấm lòng lương thiện. Người lương thiện luôn có tâm hồn đồng cảm với người khác và bản thân họ biết sống vì mọi người, không bao giờ vụ lợi và luôn có ý chí vươn lên trong cuộc sống. Chính những biểu hiện tốt đẹp đó mới giúp ta nhận ra được vẻ đẹp tâm hồn nơi họ.
Con người đang ngày càng chú trọng vào việc làm thế nào để có một ngoại hình hấp dẫn. Ta cảm thấy bản thân chỉ có giá trị khi mình đẹp, và dùng ngoại hình để thu hút những người xung quanh. Ta nghĩ người khác sẽ thích mình nếu có một cơ thể quyến rũ, săn chắc. Nhưng ngược lại họ sẽ không chú ý đến ta. Sự gắn bó quá chặt chẽ với vẻ đẹp bên ngoài khiến chúng ta luôn cảm thấy không hài lòng về nó. Ta sử dụng nhiều loại mỹ phẩm hay áp dụng nhiều chế độ ăn kiêng, và thường xuyên tập thể dục để giữ cho cơ thể mình hấp dẫn, nhưng mong muốn đó sẽ không bao giờ được thỏa mãn hoàn toàn. Quan niệm về ngoại hình ảnh hưởng rất nhiều tới con người bởi vì sự hấp dẫn về mặt hình thức vô tình trở thành một thước đo, sắp xếp trật tự trong xã hội. Những mối quan tâm lo lắng về ngoại hình không phải chỉ là một xu thế nó phản ánh thực trạng rằng con người đang cực kỳ thèm khát những chỗ đứng trong xã hội.
Dung mạo bên ngoài là cái mà ta tiếp xúc và có ấn tượng đầu tiên với bất kì ai trong lần đầu gặp gỡ. Bởi vậy, vẻ đẹp bề ngoài là một yếu tố quan trọng để người khác đánh giá hay cảm nhận về bạn trong lần đầu gặp gỡ. Nhưng chúng ta phải biết rằng vẻ đẹp bề ngoài không thể quyết định tất cả. Vẻ đẹp bề ngoài bởi vì nó chỉ là lớp vỏ, nếu chỉ có nó thôi thì bạn cũng chỉ như con búp bê hay bình hoa di động mà búp bê chơi mãi cũng chán, hoa ngắm lâu cũng nhàm. Ấn tượng ban đầu bởi dung mạo tốt đến mấy cũng dễ bị xóa mờ bởi sự nhạt nhẽo của tâm hồn hay sự vô duyên trong cách nói chuyện. Vẻ đẹp bên ngoài chỉ thật sự có giá trị khi bạn sở hữu cả nét đẹp bên trong vẻ đẹp nội tâm, đó chính là vẻ đẹp lâu bền hơn so với nhan sắc thứ nhanh chóng sẽ bị thời gian tàn phá. Vẻ đẹp nội tâm thể hiện qua cách bạn cư xử, những việc tốt đẹp mà bạn làm, kiến thức mà bạn đang sở hữu… chính là nét thu hút vô hình và mạnh mẽ nhất đối với người bạn tiếp xúc, nó là giá trị đích thực của bản thân mỗi người. Cái duyên bên trong ấy nói lên cá tính con người bạn, thể hiện bạn là ai, bạn như thế nào, và nó cũng không phải hoàn toàn tự nhiên mà có. Nếu muốn sở hữu nó bạn cũng phải trải qua quá trình học tập và trau dồi từ cuộc sống và sách vở, nó như là không khí sẽ từ từ thấm vào con người qua năm tháng để làm nên cá tính của bạn.
Mỗi người có nhận thức mỗi khác về cái đẹp, thì trong đạo Phật cũng có những nhận thức khác nhau về cái đẹp. Phật giáo đại thừa qua tinh thần của Bồ tát đạo luôn luôn nhìn cuộc đời với tràn đầy vẻ đẹp với những tính chất sâu xa vi diệu của nó. Chính đức Phật trong kinh Pháp Hoa với cái nhìn thanh tịnh và trong sạch như pha lê. Ngài không thấy các chúng sinh đáng sợ, đáng xa lánh khi họ mang đầy những phiền não si mê trong tâm, mà ngài chỉ thấy nơi họ có tràn đầy tính Phật. Người đời thường chú trọng vẻ đẹp bên ngoài và cho rằng một người đẹp là người có hình dung hay tướng mạo khiến người khác nhìn vào sinh tâm ưa thích, có sức hấp dẫn cuốn hút người khác, tức đẹp về cái răng, cái tóc, đôi mắt, làn da, đẹp về hình thể. Ngược lại, Đức Phật khẳng định rõ giá trị của một con người nằm ở chính tâm hồn của người đó như thế nào. Một người đẹp lý tưởng là một người không chỉ đẹp về ngoại hình như nhan sắc, trang phục, về dáng vẻ, hình thức bên ngoài mà còn đẹp cả tư cách, nếp suy nghĩ, ngôn ngữ và hành vi, lối sống.
Theo đạo Phật thì một người sinh ra và sở hữu được sắc đẹp là một điều quý báu. Điều này không phải tự nhiên mà có, cũng không phải do may mắn hoặc do một vị thượng đế nào ban cho mà do chính tự phước đức gây tạo của người ấy trong những kiếp quá khứ. Thế nên được sinh ra làm người là một điều quý báu, thân thể và sắc mặt được đẹp lại càng quý báu hơn.Nhất là trong cái xã hội đầy phức tạp như hiện nay, có rất nhiều trường hợp người ta dùng cái vẻ hoa hòe, hào nhoáng bên ngoài để ngụy trang, che giấu những điều không tốt, không hay thậm chí là xấu xa, tội lỗi. Những hình thức ấy chẳng phản ánh được gì cho nội dung, nó chỉ là lớp vỏ bọc để đánh lừa những đối tượng chuộng vẻ bên ngoài, ham chạy theo hình thức. Người xưa vốn kinh nghiệm sâu sắc về điều này nên đã có những lời khuyên giá trị như tốt gỗ hơn tốt nước sơn hay cái nết đánh chết cái đẹp. Vẻ đẹp bên ngoài không thể xem thường, nhưng phẩm chất bên trong mới là quan trọng nhất. Chỉ vẻ đẹp bên ngoài thôi chưa đủ để đánh đồng nó với giá trị một con người, giá trị một đời sống. Bởi chỉ vẻ đẹp thì không thể làm nên cuộc sống, vẻ đẹp chỉ góp phần tạo sắc màu cho cuộc sống mà thôi. Hơn nữa cái đẹp rất phù du, nó không tồn tại lâu dài, không có cái đẹp nào vĩnh cửu với thời gian. Sự đánh giá về cái đẹp cũng không nhất định, không có cái đẹp nào là tuyệt đối, những quy chuẩn về cái đẹp luôn thay đổi theo và nhất là tùy thuộc vào cảm xúc thẩm mỹ của con người. Và đạo Phật khuyên các bậc cha mẹ nên giáo dục tâm hồn cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ. Làm sao để con cái có thể biết cách đối nhân xử thế, có tấm lòng bao dung, tránh xa được mọi cám dỗ, không tiêm nhiễm những thói hư tật xấu, đó là điều mà cha mẹ ai cũng mong muốn. Bằng những câu chuyện có thật về giá trị sống, về cách ứng xử và những nghĩa cử đẹp mà bạn mang đến, trẻ có thể cảm nhận được những nét đẹp giản dị, chân thành từ cuộc sống. Tâm hồn của trẻ sẽ được nuôi dưỡng và phát triển một cách tự nhiên nhất. Có những điều chúng ta tưởng chừng như rất đơn giản, nhưng nó lại nuôi dưỡng tâm hồn trẻ lớn khôn thêm và đó cũng là cách giúp chúng tiếp cận thế giới xung quanh một cách thiết thực nhất. Mỗi người có thể nuôi dưỡng tâm hồn mình bằng nhiều cách khác nhau. Một tâm hồn trong sáng chắc chắn sẽ mang đến cho ta cuộc sống thật yên bình và hạnh phúc, cho dù có gặp bất cứ trở ngại nào. Nếu biết nuôi dưỡng sự yêu thương, sẻ chia, lòng vị tha, chúng ta có thể cảm nhận được niềm vui nhẹ nhàng đến từ tâm hồn của mỗi người. Để có được một cuộc sống thật sự hạnh phúc, chúng ta cần phải biết tránh gây tổn thương cho nhau. Cảm thông trước nỗi khổ đau của người khác, chia sẻ niềm vui mà bạn mình vừa nhận được,… những điều đơn giản ấy gieo vào tâm hồn ta những cảm xúc thật ngọt ngào. Chúng ta cần phải biết phân biệt được điều tốt, xấu ảnh hưởng đến tâm hồn và chú ý việc chăm sóc những cảm xúc cũng như suy nghĩ của bản thân. Cho dù đó chỉ là những suy nghĩ chưa kịp thực hiện, chỉ cần có ý nghĩ về sự thù ghét là đã đủ làm khổ tâm hồn mình. Biểu hiện tâm hồn phải đồng nhất với nhau, lời nói đi đôi với việc làm, vẻ đẹp bên ngoài thống nhất với suy nghĩ bên trong.
Chúng ta thường quan tâm đến việc nuôi dưỡng cơ thể bằng những loại thức ăn nào bổ dưỡng, lành mạnh, nhưng lại rất ít khi quan tâm đến việc nuôi dưỡng tâm hồn. Thật ra, tâm hồn ta cũng cần được nuôi dưỡng. Và xét về nhiều khía cạnh, tâm hồn là quan trọng và cần chú ý quan tâm hơn rất nhiều. Một tâm hồn trong sáng, khoẻ mạnh dễ mang lại cho ta cuộc sống yên vui, hạnh phúc, ngay cả khi ta gặp phải những nghịch cảnh khó khăn. Vì thế chúng ta không lấy làm lạ khi biết rằng để có được một cuộc sống thật sự yên vui hạnh phúc, một tâm hồn trong sáng thanh thản, chúng ta cần phải biết nuôi dưỡng tâm hồn mình bằng những gì tươi mát, tốt đẹp, tránh xa những gì độc hại, gây thương tổn. Cuộc sống quanh ta có biết bao nhiêu điều tốt đẹp đáng quý và cần trân trọng. Chỉ cần ta biết khéo léo nhận ra và chọn lọc và phải nhớ rằng chúng ta không hề thiếu thốn những hạt giống tốt đẹp để gieo trồng. Mặt khác, trong cuộc sống cũng đầy dẫy những cỏ dại xấu xa. Chỉ cần ta sống buông trôi, thiếu hiểu biết thì cuộc đời ta sẽ phải trả giá bằng những u ám, tối tăm kéo dài. Một tâm hồn tươi đẹp đầy hoa thơm trái quý, hay tiêu điều hoang vắng với cỏ dại lan tràn. Điều đó hoàn toàn tùy thuộc vào nhận thức và nỗ lực của chính chúng ta, không phụ thuộc vào bất kỳ ai khác. Nuôi dưỡng tâm hồn cũng quan trọng, cần thiết không kém gì việc nuôi dưỡng thể xác, nhưng chúng ta rất thường lãng quên không chú ý đến việc này. Chúng ta đôi khi bỏ mặc tâm hồn mình khô cằn hoặc mọc đầy cỏ dại. Nếu ý thức được điều này và bắt đầu chăm sóc gieo trồng những hạt giống tốt lành, chắc chắn bạn sẽ có được một cuộc sống tươi vui và hạnh phúc hơn nhiều.
Sự hài hước làm giảm căng thẳng, khiến cho những buồn rầu, vất vả trở nên dễ chấp nhận hơn, thêm vào đó, tiếng cười còn có thể làm giảm đến 40% nguy cơ bị lên cơn đau tim, giúp cơ thể chúng ta hoạt động tốt hơn, đường huyết ổn định và khỏe mạnh hơn. Nhưng chắc chắn không cần đến các nhà khoa học thì bản thân ta cũng hiểu và sẵn sàng công nhận và trân trọng những điều thú vị của cuộc sống mỗi ngày, không phê phán chua cay hay hằn học sẽ làm cho cuộc sống trở nên thoải mái hơn nhiều, cũng như tạo nên sự dễ dàng hơn khi kết nối mọi người. Và điều tuyệt vời là sự hài hước của bạn luôn độc đáo và duy nhất nó giống như dấu vân tay vậy có thể gọi là bẩm sinh nhưng cũng hoàn toàn có thể được trau dồi và nuôi dưỡng. Hãy trân trọng cuộc sống một cách chân thành, và luyện tập để trở thành người hài hước hơn.
Hồi còn nhỏ, chúng ta thường bị bố mẹ nhắc nhở hãy cảm ơn người nào đó đã giúp mình và bản thân ta cảm thấy thật phiền hà. Nhưng về sau này, khi đã trải qua nhiều kinh nghiệm người thật việc thật cũng như được các nhà nghiên cứu vào cuộc giải thích thì nhiều người đã phần nào hiểu rõ được vì sao mình cần có thói quen cảm ơn người khác. Cảm giác biết ơn làm tăng cảm giác tích cực, giảm đau, giảm mệt mỏi và củng cố khả năng thể hiện trong cả học tập và công việc. Lòng biết ơn còn giúp bạn cảm thấy sự kết nối tốt hơn và truyền cảm hứng để bạn sẵn sàng giúp đỡ một người thân, đồng nghiệp hay hàng xóm. Tuy nói thế này có vẻ cầu kỳ và sáo rỗng nhưng thật sự lòng biết ơn sẽ nâng đỡ tâm hồn bạn, giúp bạn yêu đời hơn.
Con người cần biết cái tâm bên trong của một người không hề có sự sai biệt đối với vẻ bề ngoài của người đó. Tướng tùy tâm sinh, cho nên vẻ bề ngoài của một người sẽ phản ánh ra nội tâm bên trong của người đó. Những người chỉ biết mang trong mình lòng thù hận sự ghen ghét thì chắc chắn sẽ khiến người khác khó ưa. Trái lại những người có tấm lòng từ bi sẽ khiến người khác muốn lại gần.Vì vậy, nếu một người muốn trở nên tốt đẹp hơn cả về tâm hồn và dung mạo thì hãy dùng tâm niệm tốt đẹp để đối đãi với thế gian. Có thể làm được như vậy, bạn sẽ phát hiện được rằng chẳng những hết thảy mọi thứ trong cuộc sống của mình đều trở nên xinh đẹp mà tâm tính và dung mạo của mình cũng càng ngày càng đẹp.
Phật luôn khuyên dạy con người phải làm người chân thật, nhẫn nhịn, lương thiện, từ bi để trở thành một người thực sự tốt. Cho nên, một người có tâm hướng Phật, tin vào Thần Phật thì chắc chắn họ sẽ cân nhắc trước khi làm mỗi việc gì đó. Mỗi khi cân nhắc đến việc làm của mình họ sẽ nghĩ xem, việc mình làm có phương hại đến ai không? Có chân chính đúng đắn không? Do đó, họ sẽ không dễ làm việc ác, việc xấu, làm tổn hại người khác. Người như thế, tâm của họ sẽ đẹp và khiến mọi người xung quanh đều yêu mến, muốn được tiếp xúc, được đến gần. Ngoài ra, người tin vào Thần phật sẽ tin vào thiên lý do đó họ không dám làm việc ác, luôn hành thiện tích đức và giúp đỡ mọi người. Người như vậy không cần nói ra, người khác cũng cảm nhận được họ là người có tâm tính tốt.
Vẻ đẹp tâm hồn giúp bạn yêu bản thân hơn, tạo cảm giác ấm áp hơn cho những người xung quanh, và giúp bạn nhận được nhiều cơ hội mà mình xứng đáng có được. Theo quan kiến của Phật vẻ đẹp tâm hồn sẽ giúp con người có thể hợp nhất với vũ trụ, đồng thời xây dựng định hướng đúng đắn cho chúng ta trên con đường đạt tới giác ngộ giải thoát.
Dẫu sao, ông bà mình cũng đã dạy cái nết đánh chết cái đẹp. Cho nên, mỗi người hãy sửa soạn và chăm sóc cho chính tâm hồn mình. Một người biết tu tâm dưỡng tính thì đời dù cho này hay đời sau cũng sẽ được mọi người yêu mến. Cuộc sống với bao điều tốt đẹp, đáng quý đang chờ đón chúng ta. Sự tinh tế của bản thân sẽ giúp ta khéo léo nhận ra và chọn lọc những hạt giống tâm hồn để gieo trồng và vun đắp. Một tâm hồn tươi đẹp, mạnh mẽ hay u ám, nặng nề điều đó hoàn toàn tùy thuộc vào nhận thức và nỗ lực của chính chúng ta chứ không phụ thuộc vào bất kỳ ai khác.
/***/
Các bạn vừa tham khảo một số mẫu dàn ý chi tiết và bài văn nghị luận mẫu nêu suy nghĩ của bản thân về cách nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn. Truy cập kho tài liệu Văn mẫu lớp 12 để cập nhật thêm nhiều bài văn hay khác giúp bạn rèn luyện kỹ năng làm văn, chuẩn bị tốt cho các bài thi và kiểm tra môn Văn. Chúc các bạn học tốt !
