Thuốc nội tiết có chứa Estrogen và Progesterone, được dùng trong điều trị các tình trạng bệnh lý liên quan đến sự thay đổi nồng độ của hai hormone này. Tuy nhiên việc sử dụng thuốc có thể dẫn đến một số tác dụng phụ, trong đó có uống thuốc nội tiết bị chậm kinh.
1. Thuốc nội tiết là gì?
Thuốc nội tiết là những thuốc có chứa các loại nội tiết tố nữ là Estrogen và Progesterone. Đây là 2 loại nội tiết tố chính và quan trọng nhất ở phụ nữ, giữ vai trò điều tiết và kiểm soát các chức năng sinh lý cũng như các chức năng khác trong cơ thể. Theo thời gian do quá trình lão hóa mà hàm lượng nội tiết tố của cơ thể sẽ giảm đi đáng kể. Nên thuốc nội tiết thường được dùng để bù đắp cho nồng độ hormone đang thiếu hụt hoặc làm ức chế sự giải phóng dư thừa lượng hormone trong cơ thể phụ nữ. Có ba dạng thuốc nội tiết chính đó là thuốc có chứa Estrogen, thuốc chứa Progesterone và thuốc chứa cả hai hormone này mà điển hình là thuốc tránh thai phối hợp, loại thuốc nội tiết đang được sử dụng nhiều nhất ở phụ nữ.
Cụ thể là thuốc nội tiết chứa Estrogen có thể được dùng trong những trường hợp sau:
- Điều trị tử cung kém phát triển thông qua cơ chế Estrogen giúp phát triển số lượng và chiều dài sợi cơ tử cung
- Điều hòa kinh nguyệt thông qua việc bổ sung Estrogen trong nửa đầu của chu kỳ kinh và nửa sau chu kỳ được bổ sung thêm Progesterone
- Thuốc nội tiết có chứa Estrogen giúp kích thích tiết nhầy, tạo môi trường thuận lợi cho tinh trùng di chuyển đến cơ quan sinh dục để thụ thai, do đó được sử dụng trong điều trị vô sinh
- Điều trị tình trạng viêm, teo âm đạo
- Điều trị phát triển tuyến vú vì hormone Estrogen có tác dụng kích thích phát triển các nang tuyến sữa của vú
- Bổ sung nồng độ Estrogen cần thiết
Thuốc nội tiết chứa Progesterone (Progestin) có thể được sử dụng trong những trường hợp sau:
- Hỗ trợ điều trị u xơ tử cung thông qua ngăn chặn các tổ chức xơ trong tử cung phát triển, giúp làm giảm kích thích của khối u xơ
- Điều trị dưỡng thai trong dọa sẩy thai
- Điều trị ung thư niêm mạc tử cung hoặc di căn do ung thư nội mạc tử cung
- Kết hợp Estrogen giúp làm dày lớp niêm mạc tử cung hỗ trợ cho việc làm tổ của trứng trong điều trị vô sinh
- Điều hòa kinh nguyệt thông qua việc bổ sung Estrogen trong nửa đầu của chu kỳ kinh và nửa sau chu kỳ được bổ sung thêm Progesterone (tạo vòng kinh nhân tạo)
- Sử dụng làm các thuốc tránh thai chỉ có chứa Progestin
- Chỉ định trong các trường hợp u xơ tuyến vú
Thuốc tránh thai kết hợp hiện nay là một biện pháp tránh thai được sử dụng khá phổ biến. Ngoài ra, các loại thuốc tránh thai có chứa cả Estrogen và Progesterone còn có tác dụng điều hòa kinh nguyệt thông qua tác dụng tạo vòng kinh nhân tạo.
2. Uống thuốc nội tiết có làm chậm kinh không?
Chậm kinh (trễ kinh) là tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới, xảy ra khi đến kỳ hành kinh nhưng phụ nữ vẫn chưa xuất hiện máu kinh. Chu kỳ kinh nguyệt ở một phụ nữ bình thường được lặp đi lặp lại mỗi tháng và thường diễn ra từ 26 đến 35 ngày. Nếu quá 35 ngày tính mà vẫn chưa có hiện tượng hành kinh thì gọi là chậm kinh. Tình trạng chậm kinh có thể là dấu hiệu chị em có thai và có thể do nhiều nguyên nhân khác nữa, trong đó có thể do sử dụng thuốc, đặc biệt là thuốc nội tiết. Tuy nhiên trong 3 loại thuốc nội tiết phổ biến như đã nói ở trên thì chỉ có thuốc chứa Hormone Progesterone và thuốc nội tiết kết hợp cả Estrogen và Progesterone có tác dụng làm chậm kinh.
Thuốc nội tiết chứa Progesterone gây kinh nguyệt trễ theo cơ chế: Trong nửa đầu của chu kỳ kinh nguyệt, hormone Estrogen sẽ được sản sinh giúp kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung. Còn ở nửa sau chu kỳ kinh nguyệt thì hormone Progesterone được sản sinh để hỗ trợ sự phát triển tiếp tục của niêm mạc tử cung. Khi nồng độ Progesterone giảm xuống ở cuối chu kỳ kinh nguyệt, niêm mạc tử cung sẽ bắt đầu bong ra và gây hành kinh. Nhưng với chị em sử dụng thuốc nội tiết có chứa hormone Progesterone, thường là dùng trong giai đoạn nửa sau của chu kỳ kinh, thì lượng hormone này sẽ vẫn tiếp tục duy trì và điều này không cho phép niêm mạc của tử cung bong ra, từ đó gây ra tình trạng trễ kinh.
Với chị em chậm kinh do thuốc ngừa thai kết hợp hay còn gọi là thuốc nội tiết chứa cả Estrogen và Progesterone thì cơ chế gây chậm kinh gần giống với thuốc nội tiết chứa Progesterone. Đó là việc duy trì nồng độ hormone liên tục làm lớp nội mạc tử cung không bị bong ra. Trên thị trường hiện bán hai dạng chính là dạng vỉ có chứa 21 viên và dạng vỉ của chứa 28 viên. Nếu chị em đang sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày vỉ 28 viên, nếu chỉ uống 21 viên đều và theo chiều mũi tên hướng dẫn sau đó bỏ đi 7 viên có màu khác những viên còn lại và tiếp tục uống vỉ tiếp theo, thì có thể gây ra hiện tượng chậm kinh. Với trường hợp dùng thuốc tránh thai vỉ 21 viên thì không cần nghỉ thuốc 7 ngày mà tiếp tục dùng ngay vỉ tiếp theo cũng có thể gây ra chậm kinh.
Vì có tác dụng phụ gây chậm kinh mà hai loại thuốc nội tiết Progesterone hay thuốc ngừa thai kết hợp thường được sử dụng để trì hoãn hiện tượng hành kinh nhưng thuốc chứa Progesterone có hiệu quả và độ an toàn hơn so với các loại thuốc khác.
3. Tác dụng phụ khi uống thuốc nội tiết tố nữ
Ngoài tác dụng phụ gây chậm kinh thì chị em còn có thể gặp một số tác dụng phụ khác khi dùng thuốc nội tiết tố, đó là:
- Thấy ngực bị căng gây đau
- Choáng váng, xây xẩm mặt mày, đau đầu kéo dài
- Mất kiểm soát về cân nặng gây tăng cân, thừa cân
- Buồn nôn, nôn, rối loạn tiêu hóa khác
- Sạm da, nám da, thâm nám, tàn nhang, khô hạn
- Sưng phù cẳng chân và mu bàn chân
- Chảy máu âm đạo bất thường
- Một số tác dụng phụ ít gặp hơn như gây u vú, tiết dịch bất thường ở vú, khó thở, nói hụt hơi không rõ nguyên nhân, vàng mắt, vàng da…
- Gây nguy cơ tạo cục máu đông làm tăng những biến chứng nguy hiểm trên tim mạch và não.
4. Các nguyên nhân gây chậm kinh khác
Chậm kinh ở chị em có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác chứ không chỉ do thuốc nội tiết. Dưới đây là một số nguyên nhân gây chậm kinh có thể xảy ra:
- Tình trạng mang thai
- Chị em giảm cân quá nhanh hoặc quá mức
- Tăng cân quá đột ngột
- Những chị em thường xuyên làm việc nặng hoặc vận động quá sức
- Lo âu, căng thẳng, stress
- Do tác dụng phụ của thuốc của một số loại thuốc khác như thuốc chống loạn thần, thuốc chống trầm cảm, Corticoid, thuốc dùng trong hóa trị…
- Do sử dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích… thường xuyên
- Những chị em bị mãn kinh sớm
- Chị em mắc các bệnh phụ khoa như suy buồng trứng, viêm buồng trứng, u xơ tử cung, buồng trứng đa nang…
- Người mắc bệnh lý về tuyến giáp như suy giáp, nhược giáp hoặc cường giáp
- Rối loạn nội tiết (rối loạn kinh nguyệt)
Các thuốc nội tiết tuy có tác dụng trong điều trị nhưng lại ẩn chứa nhiều tác dụng phụ, trong đó có làm chậm kinh ở chị em. Do đó chị em cần cân nhắc khi sử dụng. Với chị em đang cần bổ sung nội tiết tố estrogen thì có thể chọn sản phẩm chứa EstroG-100 vừa an toàn vừa hiệu quả lại không có tác dụng phụ đẻ sử dụng. EstroG-100 được chiết xuất từ các thảo dược quý là Đương quy, Tục đoạn, Cách sơn tiêu. Các thảo dược này đã được sử dụng hàng trăm năm ở Trung Quốc, Hàn Quốc mà chưa từng ghi nhận một tác dụng phụ nào. Ngoài EstroG-100 giúp bổ sung estrogen thảo dược hiệu quả, thì viên uống chứa EstroG-100 còn có các thành phần tốt như Glutathione, Curcumin, Collagen… sẽ giúp cải thiện 11/13 các triệu chứng tiền mãn kinh hiệu quả thích hợp để chị em sử dụng lâu dài.
Bài viết liên quan:
- Uống sắt có gây trễ kinh không?
- Uống thuốc tránh thai có làm chậm kinh không?
- Uống Elevit có bị chậm kinh hay không?
