Viết đúng chính tả là “xử lý hay sử lý”? Khá nhiều người phải suy nghĩ khi viết cụm từ này. Nhầm lẫn chính tả và hiểu sai nghĩa về những từ ngữ không hề hiếm trong bảng chữ cái Việt Nam vì độ giống nhau về cách phát âm và thanh bằng trắc là nét đặc trưng riêng của của Tiếng Việt. Cùng tìm hiểu cách viết đúng qua bài viết dưới đây của Chanh Tươi nhé.
“Xử lý hay sử lý” là viết đúng chính tả?
Xử lý là gì?
Xử lý là một động từ, chỉ rõ một hành động nào đó.
Ví dụ như: xử lý thông tin, xử lý vấn đề, xử lý hồ sơ, xử lý công việc, …. Trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Hoặc rộng hơn là một số câu từ hay được sử dụng như:
- Các công việc đang được xử lý theo đúng tiến độ
- Vệc thu thập và xử lý thông tin đòi hỏi nhiều thời gian hơn
- Hà Nội tăng cường xử lý các đối tượng vi phạm giao thông…
Sử lý là gì?
Trong từ điển tiếng Việt không có từ điển “sử lý”. Chính vì vậy từ này hoàn toàn không có ý nghĩa. Tuy nhiên khi tách đôi từ này ra thành Sử và lý thì 2 từ này lại là từ có nghĩa và được sử dụng một cách rất phổ biến trong cuộc sống của chúng ta.
Quá dễ để chúng ta có thể đưa ra một vài ví dụ như: Sử sách, Lịch sử hay môn Lý, Vật Lý, lý luận, lý do,…
Xử lý hay xử lí là đúng chính tả?
Trước hết về mặt phát âm thì xử lý và xử lí là 2 từ đồng nghĩa và hoàn toàn giống nhau về cách phát âm mặc dù cách viết lại khác nhau.
Về mặt nguyên tắc khi đi sau các âm tiết h-l-i-k… thì cả i ngắn và y dài đều được viết thành y. Ví dụ như: Hy vọng, lý luận, kỳ vọng,…. Tuy nhiên không chỉ giống nhau về cách phát âm và giống nhau cả về ý nghĩa nên việc dùng y dài hay I ngắn vẫn đang là một vấn đề được tranh cãi từ trước đến nay.
Và chúng ta thống nhất với nhau rằng xử lý hay xử lí đều được công nhận trong các văn bản, giấy tờ, sổ sách. Nên chúng ta có thể sử dụng một cách bình thường.
Nguyên nhân dùng sai từ sai chính tả
Thế nhưng chắc hẳn trong chúng ta vẫn thường hay tự hỏi có những nguyên nhân gì dẫn đến việc sử dùng từ sai chính tả. Đương nhiên dùng từ sai chính tả vì nhiều nguyên nhân khác nhau như có một số lý do chúng ta không thể không kể đến. Cụ thể hơn:
Đặc trưng ngôn ngữ vùng miền: Có một số vùng miền khi phát âm các từ cũng có sự khác nhau. Phát âm sai dẫn đến khi viết, tạo lập văn bản cũng sử dụng sai từ. Đây là nguyên nhân đến việc dùng từ sai chính tả.
- Nói ngọng: Nói ngọng cũng là một trong những lý do làm cho chúng ta dùng sai từ.
- Thói quen hàng ngày: Trong quá trình giao tiếp, nhiều người có thói quen dùng từ sai, nhưng không học cách sửa, theo thời gian dẫn đến việc không thể phân phân biệt được đâu là từ dùng đúng đâu là từ dùng sai.
- Không phân biệt được “s” và “x”: Cách phát âm phu âm đầu “s” và “x” hoàn toàn khác nhau. Nhưng nhiều người phát âm không chuẩn, từ đó dẫn đến việc dùng từ sai.
- Không nắm rõ nghĩa của từ: Từ vựng tiếng Việt rất phong phú, đa dạng. Cộng thêm hiện tượng từ đồng âm, khác nghĩa, nên đây cũng chính là nguyên nhân nhiều người không phân biệt sử lý hay xử lý đúng hay sai.
Cách rèn luyện viết đúng chính tả
Chính tả là điều kiện quan trọng giúp bạn ghi điểm trong bài thi viết hay soạn thảo văn bản. Vậy nên đừng quên thực hiện theo 1 số mẹo nhỏ sau để luôn ghi nhớ cách viết cụm từ chứa vần “s” và “x” như “xử lý hay sử lý” sao cho chuẩn xác nhất:
Tập trung trong khi viết
Trong quá trình bạn viết hay soạn thảo văn bản, bạn hãy tập trung ghi nhớ để viết đúng chính tả. Việc viết đúng chính tả không khó nếu bạn thật sự chú trọng trong từng câu văn.
Đồng thời, bạn có thể tập trung trong lúc viết những từ dễ sai, sau đó sử dụng trí nhớ và khả năng phân tích ngữ nghĩa để nhận định đó có phải từ đúng chính tả không.
Ghi nhớ từ viết đúng
Bên cạnh tập trung thì ghi nhớ là yếu tố cần thiết để bạn không trở thành người viết sai chính tả. Ghi nhớ không chỉ giúp bạn tự tin hơn khi viết ra những từ dễ bị sai chính tả mà còn giúp quá trình tập trung tốt hơn, không bị mất quá nhiều thời gian để phân tích ngữ nghĩa.
Luyện phát âm chuẩn
Cách thứ 3 giúp bạn ghi nhớ sử lý hay xử lý là đúng chính tả, đó là việc luyện phát âm chuẩn. Phát âm chuẩn “s” và “x” là cách để bạn ghi nhớ vào đầu đâu là từ đúng. Không chỉ mỗi cụm từ “xử lý” mà còn rất nhiều cụm từ chứa vần “s” và “x” khác bạn cũng sẽ không bị nhầm lẫn nữa.
Luyện phát âm đúng cũng là cách bạn ghi điểm trong mắt người khác, đặc biệt là thầy cô giáo dạy văn, báo chí.
Trên đây là một số phân tích về cách viết chính tả của cụm từ thường gây nhầm lẫn: xử lý hay sử lý? Hi vọng bài viết hữu ích cho bạn.
