Kinh nguyệt sau sinh là một trong những vấn đề mà rất nhiều mẹ quan tâm. Sau sinh và nuôi con bú trong 1-2 năm đầu thì kinh nguyệt người mẹ có thể thất thường như: tháng có tháng không, tháng tới sớm, tháng tới muộn. Số lượng máu kinh cũng không đều, lúc nhiều, lúc ít, màu sắc kinh nguyệt chuyển sang màu đỏ tươi, nâu hoặc đen thẫm. Ngoài ra, còn rất dễ gặp phải trường hợp đau bụng kinh, rong kinh kéo dài…
Thời điểm kinh nguyệt trở lại sau sinh
Nếu mẹ cho con bú hoàn toàn thì thường sẽ có kinh muộn hơn, khoảng từ 7 – 8 tháng sau sinh.
Rất khó có thể xác định chính xác thời điểm nào kỳ nguyệt san sẽ bắt đầu xuất hiện với phụ nữ sau khi sinh và đang cho con bú. Người phụ nữ hoàn toàn có thể có kinh sau 2 – 3 tháng đầu tiên nhưng cũng có trường hợp phải mất khoảng 8 – 10 thì kinh nguyệt trở lại sau sinh. Điều này hoàn toàn là bình thường.
Nguyệt san sẽ không trở lại cho đến khi bé có dấu hiệu ngừng bú nếu như mẹ cho con bú hoàn toàn. Chỉ khi nào bé bắt đầu ngủ lâu hơn vào ban đêm hoặc số lần bé bú ít đi và bắt đầu tập ăn dặm thì rất có thể đây là dấu hiệu cho kỳ “đèn đỏ” sẽ ghé thăm.
Khi bé bắt đầu tập ăn dặm, điều đó đồng nghĩa với việc số lần bú sẽ giảm xuống. Đây là một tín hiệu cho thấy kinh nguyệt sẽ hoạt động trở lại.
Khi cho con bú, mẹ có thể bị chảy máu vài ngày, sau đó lại ngưng. Điều này là hoàn toàn bình thường và không có nghĩa là kinh nguyệt đã hồi phục. Nếu không cho bé bú thì kinh nguyệt sẽ hồi phục sớm nhất là sau 12 tuần sau sinh.
Nguyên nhân rối loạn kinh nguyệt sau sinh
Phụ nữ có thể có kinh trở lại sau 6 tuần sinh con vì khi đó cơ thể họ đã trở lại tình trạng như trước khi mang thai. Các hormon như progesteron, estrogen, gonadotropin màng đệm người (HCG) cũng trở lại mức bình thường. Tuy nhiên, thời gian người phụ nữ bắt đầu có kinh nguyệt trở lại sau sinh phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như cho con bú, lượng hormon và lối sống.
Việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn có khả năng ức chế sự rụng trứng cũng như trì hoãn thời gian có kinh. Những phụ nữ cho con bú hoàn toàn có thể có kinh trở lại sau 6 tháng hoặc thậm chí là muộn hơn. Những phụ nữ không cho con bú có thể có kinh sau khoảng 6 tuần.
Nguyên nhân kinh nguyệt sau sinh bất thường là do quá trình mang thai khiến cơ thể phụ nữ xảy ra nhiều thay đổi. Không chỉ cơ thể phải phát triển để nuôi dưỡng thai nhi mà còn tạo ra sữa mẹ sau đó. Tất cả điều này xảy ra đều do hormone.
Sản phụ từng bị mất cân bằng hormone thì cũng có khả năng gặp phải hiện tượng kinh nguyệt bất thường sau sinh. Sự mất cân bằng hormone thường xảy ra trong vài tháng đầu sau sinh do cơ thể vẫn chưa hồi phục lại hoàn toàn. Chu kỳ kinh có khi không đều và ra nhiều hơn bình thường trong 3 – 4 tháng.
Áp lực khi chăm con nhỏ hoàn toàn khiến nhiều chị em gặp stress liên tục, bản thân căng thẳng, đôi khi cáu giận, gây rối loạn hormone nội tiết và rối loạn kinh nguyệt.
5 dấu hiệu nhận biết rối loạn kinh nguyệt sau sinh
Vòng tuần hoàn của chu kỳ kinh nguyệt khác thường
Dấu hiệu dễ nhận biết nhất đó là số ngày ra kinh nguyệt. Chu kỳ kinh nguyệt bình thường là 28 – 32 ngày. Thời gian một chu kỳ kinh là từ 3 – 7 ngày tùy vào cơ địa từng người. Vì thế, chu kỳ kinh ít hơn 28 hoặc nhiều hơn 32 ngày, thời gian chảy máu ít hơn 3 ngày hoặc nhiều hơn 7 ngày là biểu hiện của rối loạn chu kỳ kinh nguyệt sau sinh.
Máu kinh bị vón cục hoặc có màu đen khác thường
Hiện tượng máu kinh vón cục hoặc có màu đen kết hợp với kinh nguyệt xuất hiện muộn, tháng có tháng không cũng có thể là biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt.
Sau khi sinh mất kinh quá lâu
Đối với phụ nữ sinh mổ thì sau 2 – 3 tháng có kinh trở lại, sinh thường thì lâu hơn là 6 tháng – 1 năm. Nếu như 1 – 2 năm sau sinh mà vẫn chưa có kinh nguyệt trở lại thì chắc chắn mẹ đang bị rối loạn kinh nguyệt sau khi sinh.
Đau bụng dữ dội
Phụ nữ đến chu kỳ kinh nguyệt thường có biểu hiện đau bụng ở trước và trong ngày đầu tiên. Phụ nữ sau khi sinh chịu đau khá nhiều sau cuộc vượt cạn thì có lẽ đau bụng kinh không còn đáng sợ nữa. Vì thế, mẹ nào cảm thấy đau vật vã, dữ dội, quằn quại không thể làm gì thì đó cũng là dấu hiệu của rối loạn chu kỳ kinh nguyệt sau khi sinh.
Đau đầu vú
Đau đầu vú hay căng tức đầu vú là biểu hiện của rối loạn nội tiết, nó đồng nghĩa với việc rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Đây là biểu hiện chung cho người bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt chứ không riêng chỉ phụ nữ sau khi sinh. Ngoài ra, khi cơ thể cảm thấy mệt mỏi bạn sẽ không thiết tha làm gì, đau lưng, đau đầu kèm theo.
Hiện tượng rối loạn kinh nguyệt bất thường
Hiện tượng kinh nguyệt không đều ở bà mẹ sau sinh và nuôi con bú là hiện tượng sinh lý bình thường.
Tuy nhiên, nếu chúng đi kèm với những dấu hiệu bất thường sau đây thì bạn nên đi khám ngay lập tức.
- Thời gian hành kinh kéo dài có thể từ 8-14 ngày, lượng máu ra nhiều, hình thành các cục máu đông, có màu sẫm. Đây có thể là dấu hiệu cảnh bảo mẹ bị tổn thương thành nội mạc tử cung, viêm cơ quan sinh sản
- Máu âm đạo ra thất thường giữa các thời kỳ, có mùi hôi khó chịu. Đây có thể là một số triệu chứng của bệnh phụ khoa nguy hiểm.
- Vùng kín bị ngứa ngáy khó chịu và đặc biệt là đau rát khi quan hệ tình dục. Sau khi sinh con được 2 năm mà mẹ vẫn gặp phải tình trạng này thì tốt nhất nên tới các cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời vì đây là dấu hiệu bệnh lý trong cơ thể của nữ giới.
Nếu các mẹ không gặp phải những dấu hiệu trên thì hoàn toàn có thể an tâm, không cần phải quá lo lắng. Vì đó chỉ là sự biến đổi nội tiết tố trong cơ thể của các mẹ sau sinh và cho con bú.
Cách chữa rối loạn kinh nguyệt sau sinh
- Cải thiện chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và làm việc hợp lý
- Tích cực tập thể dục thể thao, đặc biệt là các bài tập yoga nhẹ nhàng để giúp tinh thần thoải mái, giảm cân sau sinh
- Tránh để bản thân rơi vào tình trạng căng thẳng, stress. Giữ tâm lý thoải mái, vui vẻ, trò chuyện với con và người thân trong gia đình nhiều hơn để giúp sản phụ phòng chống bệnh trầm cảm sau sinh
- Tuyệt đối không nên sử dụng thuốc tránh thai vì nó có nhiều tác dụng phụ có thể gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt sau khi sinh của bạn
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích như: rượu, bia, thuốc lá,…
- Bổ sung nội tiết tố estrogen trực tiếp sẽ giúp điều trị chứng rối loạn kinh nguyệt sau khi sinh nhanh hơn. Việc bổ sung nội tiết tố cho cơ thể phải đúng cách, đúng liều lượng. Vì thế bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
Kinh nguyệt sau sinh có ảnh hưởng đến sữa mẹ hay không?
Khi cho con bú, cơ thể sẽ giải phóng hormone prolactin. Hormone này sẽ tạm thời ngăn chặn sự rụng trứng xảy ra.Thật khó để xác định chính xác khi nào bạn sẽ bắt đầu rụng trứng trở lại.
Khi nào bạn vẫn còn cho con bú sữa mẹ hoàn toàn, cơ thể sẽ không rụng trứng. Một khi bé có dấu hiệu ngưng bú thì khi đó có thể cơ thể của mẹ bắt đầu rụng trứng lại. Đôi khi, quá trình rụng trứng cũng chưa bắt đầu dù mẹ đã ngưng cho con bú.
Kinh nguyệt xuất hiện không đồng nghĩa với việc không được nuôi con bằng sữa mẹ. Sữa mẹ không bị chua, không thay đổi vị khi mẹ có kinh nguyệt trở lại.
Với suy nghĩ khi hành kinh, sữa mẹ sẽ không còn bổ dưỡng nữa là hoàn toàn không đúng, bởi sữa mẹ vẫn bổ dưỡng như trước, không có thay đổi gì. Mẹ luôn phải ghi nhớ điều quan trọng là nếu cho bé bú mẹ càng lâu thì bé sẽ càng nhận được nhiều chất dinh dưỡng.
Bên cạnh đó, nếu kinh nguyệt trở lại, lượng sữa tiết ra sẽ giảm. Mẹ sẽ thấy rằng bé đói bụng nhanh hơn trước. Thông thường, lượng sữa tiết ra sẽ giảm trong vài ngày trước khi nguyệt san bắt đầu hoặc trong vài ngày đầu tiên bắt đầu hành kinh. Nếu rơi vào tình huống này, mẹ chớ nên lo lắng vì sự thay đổi này chỉ là tạm thời xảy ra trong vài ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt. Lý do của sự thay đổi là do nội tiết tố trong cơ thể mẹ thay đổi khi kinh nguyệt xuất hiện.
Khi chu kỳ kinh nguyệt trở lại như bình thường, hormone cũng sẽ ổn định lại. Điều này cũng khiến cho sữa mẹ thay đổi. Mẹ sẽ nhận thấy rằng lượng sữa tiết ra sẽ lại tăng lên. Để tránh tình trạng bé bị đói do lượng sữa tiết ra ít trong những ngày có kinh, mẹ có thể cho bé bú nhiều lần hơn.
Có một điều thú vị nữa là, trước khi có kinh, bé sẽ nhận thấy những sự thay đổi rất nhỏ trong hương vị của sữa mẹ. Bé sẽ báo hiệu cho mẹ biết điều này bằng cách không chịu ngậm núm vú hoặc một số hành động “bất hợp tác” khác. Bé rất nhạy cảm khi nhận ra sự thay đổi nhưng sẽ rất nhanh thích ứng với hương vị mới.
Rối loạn kinh nguyệt sau sinh là hiện tượng sinh lý bình thường nếu chúng không đi kèm với những dấu hiệu bất thường như: vùng kín có mùi hôi, ngứa ngáy khó chịu, đau rát khi quan hệ tình dục… thì bạn không cần phải quá lo lắng. Nhưng tốt nhất là bạn nên đi khám bác sĩ để loại trừ một số khả năng khác như rối loạn tuyến giáp, ung thư gây nguy hiểm đến tính mạng nếu để kéo dài.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
