I. KHÁI NIỆM VỀ POLIME
1. Polime là gì?
– Polime là những chất có phân tử khối rất lớn do nhiều mắt xích liên kết với nhau tạo nên.
– Dựa vào nguồn gốc, polime được chia thành hai loại chính:
$bullet ,,$ Polime thiên nhiên: có sẵn trong tự nhiên. Thí dụ như tinh bột, xenlulozơ, protein, tơ tằm, cao su thiên nhiên,…
$bullet ,,$ Polime tổng hợp: do con người tổng hợp từ các chất đơn giản. Thí dụ như cao su buna, tơ nilon, polietilen, poli (vinyl clorua),…
2. Polime có cấu tạo và tính chất như thế nào?
– Phân tử polime thiên nhiên hay tổng hợp đều được cấu tạo bởi nhiều mắt xích liên kết với nhau.
– Một số thí dụ về mắt xích của polime:
– Các mắt xích liên kết với nhau tạo thành mạch thẳng hoặc mạch nhánh.
– Mạch phân tử polime có thể liên kết với nhau bằng những cầu nối là các nhóm nguyên tử, tạo ra mạng không gian.
– Các polime thường là chất rắn, không bay hơi.
– Hầu hết các polime không tan trong nước hoặc các dung môi thông thường (rượu, ete…).
– Một số polime tan được trong axeton, xăng…
II. ỨNG DỤNG CỦA POLIME
– Polime được ứng dụng trong đời sống và trong kĩ thuật dưới các dạng khác nhau, phổ biến là chất dẻo, tơ, cao su.
1. Chất dẻo là gì?
– Chất dẻo là một loại vật liệu chế tạo từ polime và có tính dẻo.
– Thành phần chủ yếu của chất dẻo là polime, có thể có một số chất khác như: chất hóa dẻo, chất độn, chất phụ gia…
– Chất phụ gia: để tạo màu, tạo mùi, tăng độ bền đối với môi trường.
– Chất dẻo có nhiều ưu điểm: nhẹ, bền, cách điện, cách nhiệt, dễ gia công,…
– Ngày nay, chất dẻo đã thay thế kim loại, sành sứ, thủy tinh trong nhiều lĩnh vực của đời sống và sản xuất.
2. Tơ là gì?
– Tơ là những polime thiên nhiên hay tổng hợp có cấu tạo mạch thẳng và có thể kéo dài thành sợi. Thí dụ: sợi bông, sợi đay, tơ tằm, tơ nilon,…
– Dựa vào nguồn gốc và quá trình chế tạo, tơ được phân thành: tơ thiên nhiên và tơ hóa học.
+ Trong tơ hóa học lại chia thành tơ nhân tạo và tơ tổng hợp.
+ Tơ hóa học có nhiều ưu điểm hơn tơ thiên nhiên: bền, đẹp, giặt dễ sạch, phơi mau khô,…
+ Tơ hóa học được sản xuất với số lượng rất lớn.
3. Cao su là gì?
– Cao su là polime thiên nhiên hay tổng hợp có tính đàn hồi.
– Cao su được phân thành 2 loại:
+ Cao su thiên nhiên: được lấy từ mủ cây cao su.
+ Cao su tổng hợp: được chế tạo từ các chất đơn giản. Phổ biến trong cao su tổng hợp là cao su buna được điều chế từ rượu etylic hoặc từ các sản phẩm của công nghiệp chế biến dầu mỏ.
– Ưu điểm cơ bản của cao su là tính đàn hồi, không thấm nước, không thấm khí, chịu mài mòn, cách điện…
– Cao su được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như sản xuất các loại lốp xe, vỏ bọc dây điện, áo mưa, áo lặn,…
