Một thành phần quan trọng trong cuộc sống không thể thiếu với mỗi con người chính là không khí. Hơn 7 tỷ người trên trái đất đang cùng hít thở chung một bầu không khí. Dù chúng ta biết không khí rất cần thiết cho việc thở, nhưng chúng ta đã bao giờ nghĩ nghiêm túc về nó chưa? Thế định nghĩa không khí là gì? Thành phần không khíbao gồm những chất nào? Và ảnh hưởng của không khí đến cuộc sống như thế nào? Hãy cùng Thiết Bị Điện Panasonic tìm hiểu qua bài viết này.
Không khí là gì? Khí quyển là gì?
Không khí ở xung quanh chúng ta, nhưng chúng ta không thể nhìn thấy nó. Vậy chính xác thì không khí là gì?
Không khí là một hỗn hợp các khí tạo nên bầu khí quyển của Trái đất. Những chất khí này không màu, không mùi và do đó, chúng ta không thể nhìn thấy chúng mà chỉ cảm nhận được chúng. Tuy nhiên thì đây chính là một yếu tố quan trọng quyết định sự sống của sinh vật trên trái đất nói chung và con người nói riêng.
Về bản chất thì không khí và khí quyển không hề có sự khác biệt. Cả hai đều là từ đồng nghĩa của nhau. Tuy nhiên, nếu đứng theo độ của khoa học môi trường thì sẽ có một ít khác biệt. Không khí thì sẽ cung cấp cho động thực vật sống ở một môi trường nhỏ.
Như là một thành phố, khu rừng hay ở trong phòng,…thì sẽ được gọi là không khí. Còn đối với những dòng khí ở trong một khu vực lớn hay mang tính toàn cầu thì sẽ được gọi là khí quyển.
Tham khảo một số mẫu: Quạt Trần Panasonic
Khí quyển có độ dày có khoảng 1000km. Trong đó thì không khí thường dùng cho mọi sinh vật là phần không khí bao quanh mặt đất với độ dày từ 10 – 12km. Nhưng không khí ở những trường hợp khác nhau, khu vực khác nhau,… thì cũng sẽ có chất lượng khác nhau.
Thành phần của không khí gồm những gì?
Không khí hay còn gọi là khí quyển là một hỗn hợp gồm có nhiều loại khí khác nhau.
Thành phần Không khí gồm 3 loại chính: thành phần cố định, thành phần không cố định và cuối cùng là thành phần có thể biến đổi.
Vậy tỷ lệ oxy trong không khí là bao nhiêu? Chúng ta cùng đi tìm hiểu ngay nhé!
Thành phần không khí về mặt hóa học
Đây chính có thể xem là thành phần của không khí. Trong đó có những khí cố định là:
- Nitơ chiếm 78%,
- Tỷ lệ Oxy trong không khí chiếm 21%
- Còn lại là khí trơ và hơi nước chiếm 1%.
Tổng thể tích của 3 loại này sẽ chiếm 99,97% thể thích tích khí quyển. Chúng sẽ kết hợp cùng vi lượng của các khí hiếm như neon (Ne), heli (He), xenon (Xe) hat krypton (Kr),.. tổ hợp thành thành phần cố định của khí quyển. Tỷ lệ này sẽ không giống nhau ở bất kì chỗ nào trên trái đất.
Tìm hiểu thêm một số mẫu: Máy lọc không khí Panasonic
- Hơi nước hoặc độ ẩm của không khí khác nhau. Khả năng mang hơi ẩm tối đa của không khí phụ thuộc chủ yếu vào nhiệt độ
- Thành phần của không khí không thay đổi cho đến độ cao xấp xỉ 10.000m
- Nhiệt độ không khí trung bình giảm đi với tốc độ 0,6oC cho mỗi 100m độ cao thẳng đứng
- “Một bầu khí quyển tiêu chuẩn” được định nghĩa là áp suất bằng với áp suất được tạo ra bởi một cột thủy ngân 760mm ở mực nước biển 0°C và ở trọng lực tiêu chuẩn (32,174 ft/giây).
Thành phần của không khí Nguyên tố Tỉ trọng theo% Trọng lượng theo% PPM (Phần triệu) theo khối lượng Ký hiệu của nguyên tố Khối lượng phân tử của nguyên tố Nitơ 78.08 75.47 780790 N2 28.01 Ôxy 20.95 23.20 209445 O2 32.00 Argon 0.93 1.28 9339 Ar 39.95 Khí cacbonic 0.040 0.062 404 CO2 44.01 Neon 0.0018 0,0012 18.21 Ne 20.18 Khí heli 0.0005 0,00007 5.24 He 4.00 Krypton 0.0001 0,0003 1.14 Kr 83.80 Hydrogen 0.00005 Không đáng kể 0.50 H2 2.02 Xenon 8.7 x 10 -6 0.00004 0.087 Xe 131.30
Oxy
Oxy là thành phần quan trọng nhất của không khí. Oxy là một loại khí quan trọng, đối với cả con người cũng như bầu khí quyển. Nó hỗ trợ hô hấp cho chúng sinh, nhưng đồng thời, oxy là khí dễ cháy, có nghĩa là nó có thể bắt lửa nhanh chóng. Như vậy, khi bạn thắp một ngọn nến, nó sẽ dễ dàng sáng lên. Hãy thử làm điều tương tự trong chân không, và bạn sẽ không thể thắp sáng nó.
Có nghĩa là không khí cũng bao gồm chất dễ cháy. Đây là lý do tại sao thành phần oxy trong không khí chỉ chiếm khoảng 21%. Chỉ đủ để cung cấp cho chúng ta lá phổi khỏe mạnh, nhưng không đủ để bắt đầu một ngọn lửa ngẫu nhiên!
Nitơ
Để cân bằng oxy, có Nitơ. Nó là một loại khí không cháy và chiếm tỷ lệ cao nhất trong không khí. Đây là lý do tại sao, khi bạn thổi vào một ngọn nến, nó rất dễ bị dập tắt. Điều này được thực hiện vì sự hiện diện của nitơ. Nitơ cũng là một trong những khí được tìm thấy nhiều nhất trên trái đất.
Argon
Sự hiện diện của Argon trong không khí lần đầu tiên được Henry Cavendish nghi ngờ vào năm 1785, nhưng nó đã không được xác nhận cho đến năm 1894 khi Lord Rayleigh và Sir William Ramsay chứng thực nó. Khí này được biết là xuất hiện tự nhiên trong môi trường và dễ dàng tiêu tán trong không gian thông thoáng. Bản thân argon là một chất gây ngạt và việc hít phải nó có thể dẫn đến chóng mặt và buồn nôn ở một người.
Khí cacbonic
Khí cacbonic được truyền trong không khí do quá trình hô hấp. Chúng sinh hít vào khí ôxy và thở ra khí cacbonic. Có nhiều cách khác mà carbon dioxide được truyền vào khí quyển và thành phần của nó liên tục thay đổi tùy thuộc vào nơi bạn ở. Nói chung, nó sẽ chiếm khoảng 0,38% tổng bầu khí quyển của trái đất.
Hơi nước
Cuối cùng, chúng ta có hơi nước. Khi nước có trong các khối nước bốc hơi do nhiệt, nó bốc lên và hòa vào khí quyển. Bạn có thể đánh giá sự hiện diện của hơi nước trong không khí bằng cách đo mức độ ẩm. Bạn sẽ nhận thấy rằng khi chúng ta đến gần biển hơn, mức độ ẩm sẽ tăng lên. Điều này là do lượng hơi nước ở gần các khu vực ven biển nhiều hơn.
Hạt bụi
Các hạt rắn mịn được gọi là các hạt bụi. Bụi khí quyển còn được gọi là Aeolian. Các hạt này bao gồm các hạt có nguồn gốc từ núi lửa phun trào, ô nhiễm hoặc đất. Các hạt bụi này cũng chứa phấn hoa, lông của người và động vật, các hạt bồ hóng với lượng nhỏ. Bụi bám trên đường cũng bay vào không khí do các phương tiện di chuyển liên tục. Bụi than là nguyên nhân gây ra các bệnh về đường hô hấp.
Các hạt bụi cũng có tác dụng dị ứng đối với một số người. Nếu một số lượng lớn các hạt bụi có trong bầu khí quyển, thì nó cũng có thể làm giảm tầm nhìn và là một mối nguy hiểm về an toàn. Các hạt bụi cũng có thể làm tắc nghẽn bộ lọc của ô tô và ảnh hưởng đến hiệu quả của nó. Để giảm lượng bụi có trong khí quyển, có thể áp dụng nhiều phương pháp khác nhau.
Việc sử dụng các thiết bị lọc không khí là một trong những phương pháp được sử dụng để cung cấp không khí sạch. Ngày nay vật liệu chống bụi cũng được sử dụng để ngăn chặn sự lắng đọng của bụi trên các chất. Máy quét và xe có lắp đặt máy hút bụi được sử dụng để làm sạch các hạt bụi bám trên đường.
Trên đây là các thành phần chủ yếu của không khí. Ngoài những khí này, còn có một số khí khác tạo nên bầu khí quyển của chúng ta, như lưu huỳnh, neon, heli. Thông thường, các đặc tính của các thành phần chính nêu trên của không khí thay đổi tùy theo các yếu tố khác nhau như độ cao, nhiệt độ và áp suất không khí. Để sự sống tồn tại trên trái đất như chúng ta đã biết, điều quan trọng là phải có sự cân bằng giữa các thành phần khác nhau và những thành phần có tác hại đến môi trường cần được loại bỏ hoặc kiểm soát.
Các thành phần khác của không khí
Một số thành phần không khí khác được đề cập dưới đây:
- Lưu huỳnh đioxit (SO2) – 1,0 ppm
- Mêtan (CH4) 2,0 ppm
- Nitơ oxit (N2O) – 0,5 ppm
- Ôzôn (O3) 0 đến 0,07 ppm
- Nitơ điôxít (NO2) – 0,02 ppm
- Iốt (I2) – 0,01 ppm
- Carbon monoxide (CO) – 0 đến vết ppm
- Amoniac (NH3) – 0 để theo dõi ppm
Các thành phần không cố định của không khí
Các thành phần của không khí không cố định thường sẽ có hai nguồn:
- Do trong thiên nhiên xuất hiện các thiên tai đột ngột làm ra các chất gây ô nhiễm không khí
- Do các hành động của con người gây ra có vấn đề ô nhiễm môi trường.
Thành phần không khí có thể thay đổi
Thành phần thay đổi chính là khí cacbonic và hơi nước có trong không khí. Với điều kiện bình thường thì hàm lượng cacbon là 0.02% – 0.04%. Và hàm lượng hơi nước ở dưới 4%. Thế nhưng, hàm lượng của những thành phần này sẽ được thay đổi theo mùa và tùy thuộc vào điều kiện khí hậu. Chúng có ảnh hưởng đến việc sản xuất cũng như hoạt động đời sống của con người.
Ngoài những thành phần không khí như trên thì trong không khí còn có một lượng nhỏ là các ion âm. Nó được coi như là vitamin của không khí. Có chức năng giúp con người duy trì các chức năng sinh lý được bình thường. Thông thì ở các khu vực biển, rừng núi hay nông thôn sẽ có nhiều ion hơn. Do đó mà con người khi sinh sống ở môi trường này sẽ cảm thấy thoải mái và thư giãn hơn nhiều.
Hy vọng bạn đã hiểu chi tiết về thành phần của không khí với sự trợ giúp của biểu đồ trên. Vậy các thuộc tính của không khí là gì?
Thuộc tính của không khí
Như đã đề cập trước đó, khí là vật chất. Có một số tính chất nhất định của chất khí giống như bất kỳ vật chất nào khác. Một số thuộc tính chung như sau:
Không màu và không mùi
Không khí nói chung không có màu hoặc mùi. Nó là một vật chất vô hình, chỉ có thể cảm nhận được. Tất cả các sinh vật đều hít thở không khí để tồn tại. Không khí chuyển động được gọi là gió.
Chiếm không gian
Nó là một hỗn hợp của các khí khác nhau. Do đó, giống như mọi vật chất khác, chúng cũng chiếm không gian. Khi thổi, một quả bóng bay nở ra vì không khí được thổi vào nó lấp đầy chỗ trống.
Áp suất không khí gây ra
Nó có trọng lượng, và áp suất do trọng lượng không khí tạo ra được gọi là áp suất không khí. Do lực hấp dẫn, hỗn hợp khí ở gần bề mặt này đặc hơn ở độ cao lớn. Đây là lý do tại sao không khí ở vùng núi mỏng hơn ở bề mặt.
Sự bành trướng
Một tài sản khác là tài sản mở rộng của nó. Khi sưởi ấm, nó mở rộng và chiếm nhiều không gian hơn. Càng nở ra, nó càng mỏng đi. Do đó, áp suất của gió ấm thấp hơn áp suất của gió lạnh.
Những sự thật về không khí có thể bạn chưa biết
Dưới đây là 8 sự thật về không khí có thể bạn chưa biết:
Không khí không chỉ là khí
Trong khi không khí chủ yếu là khí, nó cũng chứa rất nhiều hạt nhỏ. Những hạt này trong không khí được gọi là sol khí. Một số sol khí như bụi và phấn hoa được bốc lên một cách tự nhiên khi gió thổi. Nhưng không khí cũng có thể mang theo các hạt gây ô nhiễm không khí, chẳng hạn như muội than, khói và các chất ô nhiễm khác từ khói xe và các nhà máy điện. Khi có quá nhiều hạt trong không khí, thực vật và động vật có thể khó thở.
Khí cacbonic trong không khí có thể vừa tốt vừa xấu
Khi con người và động vật hít thở, chúng ta thải ra một loại khí không mùi gọi là carbon dioxide, hoặc CO2. Thực vật sử dụng khí này cùng với ánh sáng mặt trời để làm thức ăn – một quá trình gọi là quang hợp. Trong quá trình này, thực vật cũng thải ra oxy! Tuy nhiên, một lượng lớn CO2 cũng được tạo ra khi ô tô và nhà máy điện đốt than, dầu và xăng. CO2 cũng là nguyên nhân quan trọng nhất gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu do con người gây ra.
Không khí cũng giữ nước
Mặc dù bảng trên không liệt kê hơi nước (H2O), không khí có thể chứa tới 5% hơi nước, phổ biến hơn là từ 1-3%. Phạm vi 1-5% đặt hơi nước là khí phổ biến thứ ba (làm thay đổi các tỷ lệ phần trăm khác cho phù hợp). Hàm lượng nước thay đổi theo nhiệt độ không khí. Không khí khô đặc hơn không khí ẩm. Tuy nhiên, đôi khi không khí ẩm có chứa các giọt nước thực tế, có thể làm cho nó đặc hơn không khí ẩm chỉ chứa hơi nước.
Khi đó là một ngày hè nóng nực, oi bức, chắc hẳn bạn đã từng nghe đến từ “ẩm ướt”. Nhưng nghĩa chính xác là gì? Độ ẩm tương đối là lượng nước mà không khí có thể giữ trước khi mưa. Độ ẩm thường được đo bằng phần trăm, vì vậy mức độ ẩm tương đối cao nhất ngay trước khi trời mưa là 100%. Độ ẩm trong không khí được đo bằng một dụng cụ gọi là psychrometer.
Không khí thay đổi khi bạn đi lên
Không khí có vẻ nhẹ, nhưng có rất nhiều lực đẩy xuống bề mặt Trái đất. Đây được gọi là áp suất không khí. Bạn gặp áp suất không khí cao ở mực nước biển vì toàn bộ bầu khí quyển đang dồn xuống bạn. Khi bạn ở trên đỉnh núi, sẽ có ít không khí đẩy vào bạn hơn và áp suất thấp. Sự thay đổi áp suất đó có thể khiến tai bạn bị ù khi bạn đang cất cánh trên máy bay hoặc lái xe lên đồi.
Không khí là lớp đệm bảo vệ
Trên Trái đất, chúng ta khá may mắn khi có một bầu không khí tràn ngập không khí. Không khí trong bầu khí quyển của chúng ta đóng vai trò cách nhiệt, giữ cho Trái đất không quá lạnh hoặc quá nóng. Ozone, một loại khí khác trong không khí, cũng bảo vệ chúng ta khỏi quá nhiều ánh sáng mặt trời. Không khí trong bầu khí quyển cũng có thể bảo vệ chúng ta khỏi các thiên thạch. Khi các thiên thạch tiếp xúc với bầu khí quyển của chúng ta, chúng cọ xát với không khí và đôi khi bị đốt cháy thành những mảnh nhỏ trước khi đến Trái đất.
Có sự sống trong không khí
Rất nhiều sinh vật sống tạo nên ngôi nhà của họ trong đất và nước. Nhưng bạn có biết rằng các sinh vật sống cũng có thể được tìm thấy lơ lửng trên không? Những vi sinh vật nhỏ bé này được gọi là bioaerosols. Mặc dù những vi khuẩn này không thể bay, nhưng chúng có thể di chuyển rất xa trong không khí — qua gió, mưa, hoặc thậm chí là hắt hơi!
Không khí có thể di chuyển nhanh và xa
Ngay cả trong một ngày tĩnh lặng, không khí xung quanh chúng ta luôn chuyển động. Nhưng khi một cơn gió lớn đến, không khí đó thực sự có thể đi! Gió mạnh nhất từng được ghi nhận trên Trái đất với tốc độ 253 dặm một giờ. Và khi gió cuốn hạt và bụi và các hạt khác, nó có thể mang chúng đi hàng dặm khỏi ngôi nhà ban đầu của chúng!
Ô nhiễm không khí có thể làm hỏng các kế hoạch ngoài trời của bạn
Ô nhiễm không khí được đo bằng Chỉ số Chất lượng Không khí, hoặc AQI. AQI càng thấp, không khí càng sạch. Tuy nhiên, nếu bạn ở bên ngoài khi AQI trên 100, điều đó cũng giống như việc bạn hít thở khí thải từ một chiếc ô tô cả ngày! Những thứ gây ra chất lượng không khí kém là cháy rừng và các thành phố có nhiều xe cộ qua lại. Nếu AQI cao hơn 100, bạn không nên dành quá nhiều thời gian ở bên ngoài.
Xem thêm bài viết: Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí
Những ảnh hưởng của không khí đối với đời sống
Như đã biết thì không khí sẽ quyết định đến sự sống của con người. Không những vậy nó còn tác động đến sự sống của những sinh vật khác như động vật, thực vật,…
Con người cần thở và rất nhiều loài động vật khác và thực vật cũng vậy! Hít thở là một phần của quá trình được gọi là hô hấp. Trong quá trình hô hấp, một sinh vật hấp thụ oxy từ không khí và thải ra carbon dioxide. Quá trình này cung cấp cho động vật và thực vật năng lượng để ăn, phát triển và sống!
- Con người sẽ không thể hít thở và sự sống sẽ bị dừng lại nếu không có không khí. Minh chứng rõ nhất chính là các vụ tai nạn làm mất tính con người như cháy, ngạt thở,… nguyên nhân chính đều do thiếu không khí để hít thở.
- Con người sẽ cảm thấy thoải mái, thư giãn hơn trong bầu không khí lành mạnh. Do đó, sau một ngày làm việc mệt mỏi thì người ta thường sẽ tìm đến nơi có nhiều cây cối để thư giãn.
- Động thực vật cũng có quá trình trao đổi khí để duy trì sự sống. Vì vậy nếu như quá trình này bị thiếu thì sẽ làm cho cây cối, động vật ốm yếu, gầy gò và mất dần sự sống.
Dưới sự tác động của không khí ở một mức độ thích hợp thì con người sẽ có một nguồn năng lượng dồi dào. Chính vì vậy, con người sẽ có một sức khỏe tốt để làm việc và lao động,… Ngược lại nếu không khí bị ô nhiễm thì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Một bầu không khí lành mạnh sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho con người. Tuy nhiên, xã hội càng phát triển thì việc bảo vệ thành phần của không khí sự sống của con người đã đi ngày càng xa với dự tính ban đầu của nó. Ô nhiễm không khí đã khiến con người mắc nhiều bệnh hơn và tuổi thọ trung bình giảm đáng kể. Con người đang đối mặt với đe dọa của mẹ thiên nhiên với sự ô nhiễm không khí nặng nề.
TỔNG KHO PHÂN PHỐI THIẾT BỊ ĐIỆN PANASONIC Hotline: 0369 917 977 (Click gọi ngay) Email: [email protected] Website: thietbipanasonic.com Showroom: 15 Đường số 7, An Lạc A, Bình Tân, TPHCM (Click xem đường) Tổng kho phân phối Thiết Bị Điện Panasonic Chuyên phân phối sỉ/lẻ các thiết bị điện dân dụng và công nghiệp của các thương hiệu Panasonic, PCE và Nanoco cho các dự án trên toàn quốc. Thietbipanasonic.com cam kết giá tốt với mức chiết khấu cao, giao hàng nhanh, bảo hành chính hãng 12 đến 24 tháng cho tùy dòng sản phẩm, cùng hình thức thanh toán đa dạng (COD, thẻ VISA/Mastercard, ví điện tử,…) đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
