Ngân hàng Trung ương Anh. Ảnh: Aaron Chown/PA
Các ngân hàng đủ vốn để vượt qua các cú sốc
Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) cho biết, 8 ngân hàng lớn nhất của Vương quốc Anh đều đã vượt qua bài kiểm tra căng thẳng mới nhất, kiểm tra khả năng phục hồi của họ trước một cú sốc kinh tế tồi tệ hơn cả cuộc khủng hoảng tài chính, theo kết quả được công bố ngày 12/7.
Các ngân hàng sẽ có đủ vốn để tiếp tục cho vay trong bối cảnh căng thẳng của nền kinh tế, bao gồm sự sụp đổ của thị trường nhà ở, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng và lãi suất cao tới 6%.
“Hệ thống ngân hàng của Vương quốc Anh có khả năng hỗ trợ các hộ gia đình và doanh nghiệp vượt qua giai đoạn lãi suất cao hơn, ngay cả khi điều kiện kinh tế và tài chính tồi tệ hơn đáng kể so với dự kiến. Kịch bản nghiêm trọng hơn đáng kể so với triển vọng kinh tế vĩ mô hiện tại” – BoE cho biết trong một thông báo.
Barclays Plc, HSBC Holdings Plc, Lloyds Banking Group Plc, Nationwide Building Society, NatWest Group Plc, chi nhánh của Banco Santander SA tại Anh, Standard Chartered Plc và Virgin Money UK Plc đã được thử nghiệm trong năm nay. Các ngân hàng này chiếm khoảng 75% khoản vay cho nền kinh tế Vương quốc Anh.
Các ngân hàng lớn nhất Vương quốc Anh đã kiếm được lợi nhuận cao hơn, tổng cộng 17,9 tỷ Bảng Anh trong 3 tháng đầu năm (không bao gồm các khoản dự phòng cho các khoản nợ khó đòi), tăng 21% so với quý trước, nhờ lợi nhuận cũng như thu nhập khác tăng mạnh.
Katie Murray – Giám đốc tài chính của NatWest, cho biết: “Kết quả này đã làm nổi bật “bảng cân đối phù hợp với mọi thời tiết” của ngân hàng, cho phép chúng tôi hỗ trợ khách hàng và nền kinh tế, mang lại giá trị bền vững và lợi nhuận tốt hơn cho các cổ đông”.
Theo BoE, các ngân hàng có tài sản thanh khoản chất lượng cao với giá trị thị trường là 1,4 nghìn tỷ Bảng Anh (1,8 nghìn tỷ USD), với khoảng 2/3 là tiền mặt hoặc dự trữ tại ngân hàng trung ương. Điều này có nghĩa là họ sẽ có nhiều nguồn lực để tiếp tục cho vay ngay cả khi thanh khoản trên thị trường gặp căng thẳng.
Theo kịch bản này, suy giảm tín dụng là nguyên nhân chính dẫn đến cạn kiệt vốn do áp lực về khả năng chi trả từ lạm phát, lãi suất cao hơn, thất nghiệp và GDP thấp hơn. Theo Ngân hàng Trung ương Anh, tổng thiệt hại trong 5 năm của cuộc kiểm tra căng thẳng là 125 tỷ Bảng Anh – ít hơn 9 tỷ Bảng Anh so với cuộc kiểm tra năm 2019 trên cơ sở tiền tệ không đổi.
Các ngân hàng của Vương quốc Anh đã vượt qua cuộc kiểm tra căng thẳng. Biểu đồ: BoE
Các ngân hàng đã cải thiện biện pháp này do sự kết hợp của các yếu tố tạm thời và dài hạn, bao gồm tỷ lệ cho vay trên giá trị tốt hơn đối với các khoản thế chấp sau nhiều năm giá nhà tăng, sự bùng nổ của các khoản cho vay kinh doanh do nhà nước bảo lãnh trong đại dịch Covid-19 và quyết định của các ngân hàng để thoát khỏi một số khoản cho vay rủi ro hơn như thẻ tín dụng ở nước ngoài.
Tuy nhiên, BoE nhấn mạnh các ngân hàng có thể sẽ cắt giảm các khoản thanh toán cho cổ đông, giảm tiền thưởng và thực hiện các biện pháp khác để đối phó với căng thẳng kinh tế. Theo kịch bản thử nghiệm, các ngân hàng sẽ cắt giảm tổng cổ tức từ 8,9 tỷ Bảng xuống còn khoảng 100 triệu Bảng.
Cuộc thử nghiệm bắt đầu vào tháng 9/2022, sau 6 tháng trì hoãn bởi cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine. Thử nghiệm bao gồm lãi suất cơ bản của Vương quốc Anh tăng nhanh lên 6% vào đầu năm 2023, trước khi giảm dần xuống dưới 3,5, so với giá thị trường hiện tại, có nghĩa là lãi suất cơ bản của BoE sẽ tăng lên 6,5%. Đó là mức cao nhất kể từ năm 1998.
BoE cũng kiểm tra xem các ngân hàng sẽ đối phó tốt như thế nào với GDP của Anh giảm 5%, tỷ lệ thất nghiệp tăng hơn gấp đôi lên 8,5% và giá bất động sản nhà ở giảm 31%.
Sau cuộc khủng hoảng tài chính, từ năm 2014, BoE đã tiến hành kiểm tra thường xuyên với hệ thống ngân hàng, để kiểm tra xem lĩnh vực này có đủ vốn để chống lại những khó khăn kinh tế hay không.
4 triệu hộ gia đình phải đối mặt với chi phí thế chấp tăng vọt
Cũng trong ngày 12/7, BoE đã cảnh báo khoảng 4 triệu hộ gia đình tại Vương quốc Anh sẽ phải đối mặt với sự gia tăng mạnh về chi phí thế chấp, với người vay trung bình phải trả thêm gần 3.000 Bảng mỗi tháng.
Một hộ gia đình sẽ phải đối mặt với mức tăng 220 Bảng mỗi tháng trong khoản thế chấp của họ. Ảnh: Bloomberg
Đánh giá trong Báo cáo ổn định tài chính của ngân hàng trung ương nhấn mạnh sự căng thẳng từ chuỗi tăng lãi suất nhanh nhất trong ba thập kỷ. Hành động này nhằm làm chậm nền kinh tế và kiềm chế lạm phát, nhưng sẽ mang lại nỗi đau thực sự cho người tiêu dùng vốn đã phải đối mặt với mức sống bị thắt chặt nhất trong nhiều thế hệ.
Dự kiến, số tiền mà tất cả các hộ gia đình ở Vương quốc Anh sẽ phải trả cho chi phí thế chấp sẽ tăng lên 8% thu nhập sau thuế của họ vào năm 2026, tăng từ mức 6,2%. Tuy nhiên, vẫn thấp hơn mức đỉnh được thấy trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và suy thoái đầu những năm 1990.
Vấn đề đang trở thành một chiến trường quan trọng giữa hai đảng chính trị chính của Vương quốc Anh trước cuộc bầu cử tiếp theo, dự kiến vào năm 2024. Chính phủ của Thủ tướng Rishi Sunak đang tìm cách đảm bảo những người tiết kiệm được hưởng lợi từ lãi suất cao hơn và mang lại cho người vay sự linh hoạt trong tái cấu trúc tài chính của họ.
Các chính trị gia đã chất vấn các ông chủ ngân hàng về tình trạng của thị trường thế chấp vào ngày 11/7, yêu cầu câu trả lời về những gì các ngân hàng đang làm để hỗ trợ khách hàng.
BoE cũng cảnh báo về một cuộc di cư của những chủ nhà mua để cho thuê phải đối mặt với chi phí thế chấp cao hơn có nguy cơ ảnh hưởng đến giá nhà khi nhiều người cân nhắc bán tài sản của họ.
“Về nguyên tắc, lợi nhuận giảm có thể khiến chủ nhà bán các khoản đầu tư bất động sản của họ và thoát khỏi thị trường mua để cho thuê”, báo cáo Ổn định tài chính cho biết. Nếu điều này xảy ra với số lượng đủ lớn, nó có thể gây áp lực giảm giá nhà.
Một số chủ nhà dễ bị tổn thương hơn sau khi thực hiện các hợp đồng thế chấp chỉ trả lãi và nhiều người đang tăng tiền thuê để trang trải chi phí cao hơn của họ.
BoE cho biết các chủ nhà – những người sẽ phải đối mặt với mức tăng trung bình 275 Bảng mỗi tháng trong các khoản trả nợ hàng tháng – có thể sẽ tăng tiền thuê nhà để bù đắp thiệt hại. Giá thuê tư nhân của Vương quốc Anh đã tăng 5% đến tháng 5 so với cùng kỳ, mức tăng lớn nhất kể từ khi hồ sơ bắt đầu vào năm 2016.
Tác động của chi phí thế chấp cao hơn đã bị trì hoãn bởi sự thay đổi lớn ở Vương quốc Anh từ các khoản thế chấp có lãi suất thay đổi sang các giao dịch có lãi suất cố định thường kéo dài hai hoặc năm năm. Mặc dù nợ thế chấp vẫn ở mức thấp so với tiêu chuẩn lịch sử, Ủy ban Chính sách Tài chính của BoE cho biết chúng đang tăng lên và “sẽ mất thời gian để tác động đầy đủ của lãi suất cao hơn xuất hiện”. Tuy nhiên, vỡ nợ thế chấp sẽ bị giảm thiểu bởi một ngành ngân hàng kiên cường và các tiêu chuẩn quy định chặt chẽ hơn.
