Mụn nang hay còn gọi là mụn u nang, được xếp vào loại mụn rất nặng, khó điều trị, nguy hiểm và thường đề lại sẹo lõm vĩnh viễn. Mặc dù vậy, nhiều người vẫn đang tự xử lý mụn viêm nang bằng nhiều cách khác nhau. Vậy tự điều trị mụn u nang tại nhà có hiệu quả không? Bài viết này sẽ giúp bạn có thêm thông tin.
Mụn nang là gì?
Mụn nang (cysts) còn gọi là u nang trứng cá, là tình trạng da đang xuất hiện các nốt mụn đỏ, có thể cứng chắc hoặc mềm tùy theo thành phần chất chứa bên trong nó là dịch, chất bã hay mủ. Khi sờ vào có cảm giác đau nhức, khó chịu, như những “khối u”. Đây được xem là loại mụn rất nặng và nguy hiểm, nguy cơ gây sẹo lõm vĩnh viễn.
Các u nang có thể xuất hiện bất kỳ vùng da chứa nhiều tuyến bã như: Mặt, cổ, ngực, lưng trên, vai và mông. Tỷ lệ nam giới bị mụn viêm nang thường cao hơn ở nữ giới.
Nhận diện mụn nang?
Mụn nang xuất hiện dưới dạng u cục, sưng to, vùng da thường có màu đỏ, tím. Dưới đây là một số đặc điểm nổi bật của các u nang giúp bạn nhận diện dễ dàng.
Mụn u nang có một số đặc điểm nhận biết nổi bật như:
- Mụn có kích thước lớn, nổi cộm trên bề mặt da dưới hình thái dạng bọc, u lớn hoặc dạng kén, đôi khi kèm cảm giác đau và khó chịu.
- Mụn viêm nang có thể phát triển riêng rẽ hoặc mọc thành từng cụm liền kề, ăn sâu dưới da.
- Ở bên trong nang mụn có thể có hoặc không có mủ. Với trường hợp mụn có mủ, bên trong nang thường chứa nhiều vi khuẩn, dịch nhầy màu trắng, chất bã hay mủ.
- Mụn viêm nang ban đầu thường cứng và khó vỡ hơn so với mụn mủ bình thường.
- Sau một thời gian mụn càng mềm dần, khi sờ vào có cảm giác như một cái bọc chứa dịch, mềm lỏng. Lúc này mụn viêm nang có thể bị vỡ, nhiễm trùng nếu sờ, cạy nặn mụn.
- Nếu không được xử lý kịp thời, ổ nang mụn sẽ viêm nhiễm nặng hơn, gây giác đau và lâu lành.
Lời khuyên
Nếu như cách nặn mụn đầu đen có thể thực hiện tại nhà, thì mụn nang lại là loại mụn tuyệt đối không sờ, nặn mụn bằng tay hoặc các dụng cụ không vệ sinh vì có thể viêm nhiễm nặng hơn, mụn lan rộng và khó điều trị hơn. Đặc biệt, khi phát hiện những bất thường trên da như nốt u nang lớn, sưng và đau nhức cần đến Bác sĩ chuyên khoa ngay để được điều trị phù hợp.
>> Xem thêm phương pháp dịch vụ bằng công nghệ IPL điều trị mụn kiểm soát mụn viêm nang ngừa tái phát hiệu quả trong việc điều trị.
Mụn nang hình thành như thế nào?
Đây là loại mụn được coi là biến thể nặng nhất của mụn trứng cá, đây cũng chính là giai đoạn chuyển biến của mụn mủ viêm ở mức độ nặng hơn. Do đó, cơ chế hình thành mụn viêm nang cũng tương đối giống với các loại mụn khác, nhưng tổn thương ở mức độ nặng hơn.
Theo đó, mụn này hình thành bởi quá trình viêm với sự tham gia của vi khuẩn C.Acnes (Tên gọi chính xác của vi khuẩn gây mụn trứng cá). Ban đầu mụn xuất hiện do tuyến bã nhờn hoạt động mạnh gây bít tắc lỗ chân lông, kết hợp với tế bào chết và bụi bẩn, tạo điều kiện cho vi khuẩn P.Acnes phát triển gây ra phản ứng viêm, có thể đi kèm với một số biểu hiện sưng, nóng, đỏ, đau.
Khi quá trình viêm diễn ra nặng hơn, cơ thể sẽ phản ứng lại bằng cách hình thành một màng bao quanh vùng viêm nhiễm với hình dạng như túi mủ nang, chứa mủ màu trắng hoặc vàng bên trong và gây đau nhức.
Nguyên nhân gây mụn nang
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến mụn u nang. Nguyên nhân chính là do sự xáo trộn tiết nhờn của cơ thể và khi lỗ chân lông bị bít tắc, không giải phóng được bã nhờn. Khi đó vi khuẩn gây mụn phát triển và hình thành nên các mụn u cứng dưới da.
Các u nang hình thành do các nguyên nhân như:
- Di truyền có ảnh hưởng rõ rệt đến mụn. Thống kê cho thấy cứ 100 người bị mụn thì có 50% có tiền sử gia đình.
- Thời tiết nóng ẩm, hanh khô là nguyên nhân khiến bã nhờn tiết ra nhiều hơn và da dễ sinh mụn/ khiến mụn trầm trọng hơn.
- Môi trường khói bụi, ô nhiễm, hóa chất, dầu mỡ, tiếp xúc nhiều với ánh nắng… có nguy cơ bị mụn rất cao.
- Chế độ ăn uống quá nhiều thức ăn có chỉ số đường cao, dầu mỡ,…
- Thói quen thức khuya, lo âu căng thẳng, sử dụng nhiều chất kích thích, hút thuốc lá…. có thể kích thích cơ thể sản sinh một số chất gây mụn.
- Người mắc một số bệnh nội tiết như Cushing, bệnh cường giáp trạng, bệnh buồng trứng đa nang… cũng làm tăng mức độ bị mụn.
- Các loại thuốc như corticoid, isoniazid, thuốc có nhóm halogen, androgen (testosteron), lithium…làm tăng nguy cơ gây mụn.
- Một số thói quen khác như: Vệ sinh da mặt, chà xát, cạy nặn mụn không đúng cách, lạm dụng mỹ phẩm… cũng là nguyên nhân gây mụn.
Hậu quả khi không trị mụn viêm nang sớm
- Mụn tiến triển nặng hơn: Mụn viêm nang thuộc thể mụn viêm nặng, nếu không điều trị kịp thời có thể trở nên trầm trọng hơn, gây đau nhức khó chịu.
- Biến chứng: Một số trường hợp xấu có thế biến chứng, nhiễm trùng dẫn đến áp xe.
Các u nang có thể viêm nặng hơn và gây ra sẹo rỗ nếu không điều trị kịp thời - Hình thành sẹo rỗ nặng: Gây tổn thương cấu trúc da và có nguy cơ để lại sẹo thâm, sẹo rỗ mất thẩm mỹ. Đó là lý do vì sao các Bác sĩ da liễu thường khuyên nên điều trị mụn u nang càng sớm càng tốt.
- Tốn kém nhiều chi phí và thời gian điều trị: Vì mụn bản chất là mãn tính và hoàn toàn có thể tái phát. Đặc biệt, nếu bị sẹo chi phí điều trị cũng rất lớn và khó có thể phục hồi 100% như ban đầu.
- Ảnh hưởng tâm lý và chất lượng cuộc sống: Người bị mụn viêm nang có thể gây ra căng thẳng, tự ti đặc biệt là lứa tuổi dậy thì, ảnh hưởng không nhỏ đến giao tiếp, học tập và đời sống hàng ngày.
Lời khuyên
So với mụn đầu trắng (mụn ẩn), mụn đầu đen thì mụn u nang tuy phức tạp và nguy hiểm, nhưng cũng nhanh thấy hiệu quả nếu được điều trị mụn ẩn sớm. Do đó, đừng ngần ngại đến Bác sĩ khi không may gặp tình trạng u nang trên da.
Trị mụn nang tại nhà, có nên không?
Vì các u nang là dạng mụn nặng và khá nguy hiểm. Các cách trị mụn u nang tại nhà hay được truyền tai nhau (dùng mật ong/ chanh/ dấm trị mụn viêm nang) tuy chi phí thấp so với đến bệnh viện, phòng khám y khoa. Nhưng thường rủi ro cao, mụn diễn biến nặng hơn, viêm nhiễm, lây lan khiến việc chữa trị sẽ trở nên khó khăn và tốn thêm chi phí điều trị biến chứng sẹo.
Bạn chỉ có thể kiểm soát mụn tại nhà bằng chế độ ăn uống và sinh hoạt, vệ sinh và chăm sóc da phù hợp. Đồng thời kết hợp phương pháp y khoa ( thuốc thoa, thuốc uống) dưới giám sát của Bác sĩ chuyên khoa thì mới đem lại hiệu quả cao.
Tốt nhất, hãy sớm đến chuyên khoa uy tín và để các Bác sĩ Da liễu xây dựng phác đồ điều trị riêng biệt phù hợp với tình trạng và mức độ nghiêm trọng của ổ u nang mà bạn đang gặp phải.
Trị mụn u nang ở đâu hiệu quả?
Điều trị mụn nang nếu không có sự theo dõi và giám sát từ Bác sĩ da liễu có thể dễ gặp biến chứng không mong muốn như viêm nhiễm, lây lan, áp xe, sẹo hiếm…. Vì vậy việc điều trị mụn viêm nang rất cần đến bác sĩ chuyên khoa Da liễu, thông qua thăm khám, đánh giá tình trạng và các yếu tố tiền sử, cơ địa, rủi ro của từng phương pháp, từ đó Bác sĩ sẽ cân nhắc lựa chọn phương pháp điều trị mụn viêm nang phù hợp với cơ địa từng người.
Ngoài ra, cần lựa chọn cơ sở trị mụn ở tphcm uy tín, có quy trình điều trị bài bản, vô trùng – vô khuẩn giúp tránh lây nhiễm chéo các bệnh về da.
Bên cạnh đó, sau khi điều trị mụn viêm nang thành công, bệnh nhân cần được hướng dẫn chăm sóc da tại nhà ngừa tái phát và chỉ tái khám khi cần thiết, tránh lo lắng về chi phí hoặc phải đến tái khám liên tục để duy trì kết quả điều trị.
Lời khuyên
Ưu tiên lựa chọn điều trị mụn u nang tại các cơ sở uy tín như Bệnh Viện hoặc Các Phòng Khám Chuyên Khoa Da Liễu lớn, phòng khám điều trị mụn chuyên sâu để được tư vấn, hướng dẫn và chỉ định phương pháp điều trị mụn viêm đạt kết quả cao, an toàn và tránh biến chứng.
Hy vọng bài viết vừa rồi đã có thể trả lời được câu hỏi trị mụn u nang tại nhà, có nên không? Hãy để lại số điện thoại liên lạc nếu bạn có bất cứ vấn đề gì thắc mắc hoặc cần tư vấn nhé!
(*) Hiệu quả điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người, nếu bạn có cơ địa tốt hiệu quả điều trị sẽ đạt cao hơn.
