Trong cuộc sống hằng ngày, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp rất nhiều loại phép tính toán về tỷ lệ phần trăm. Để dễ dàng và thuận tiện tính toán các phép tính ấy một cách nhanh nhất, chính xác nhất thì hãy cùng mình đọc hết bài viết này để biết cách tính phần trăm đơn giản nhất.
1. Tỉ số phần trăm là gì?
Tỉ số phần trăm là tỉ số của 2 số mà khi đó ta quy mẫu số của tỉ số về thành số 100.
Ví dụ: 50100 = 50% hay 2100 = 2%,…
Tỉ số phần trăm hay được áp dụng để biểu thị mức độ lớn tương đối của 1 lượng này khi so với 1 lượng khác nào đó.
Ví dụ: 50/100 = 50% hay 2/100 = 2%,…
2. Ý nghĩa tỉ số phần trăm
Phần trăm là một tỉ số được biểu thị thành dạng phân số với mẫu số là 100.
Ký hiệu (%): đọc là phần trăm.
Ví dụ: 100% được đọc thành là một trăm phần trăm.
Phần trăm được người ta dùng để xem xét độ lớn tương đối của 1 lượng khi so với lượng khác. Nói 1 cách dễ hiểu hơn là đại lượng số 1 sẽ thường biểu thị phần tương ứng hay phần có thay đổi so với đại lượng số 2.
Ví dụ: Có 1 lượng tiền là 100.000 đồng mà lãi khi tăng thêm là 5000 đồng thì khi đó số tiền tổng sẽ tăng 5000/10000 = 0,05 so với lúc đầu tiên. Khi cần diễn đạt dưới dạng tỉ số phần trăm thì chúng ta có thể nói là số tiền 100.000 đồng này có lãi suất thêm 5%.
3. Công thức tính phần trăm phổ biến hiện nay trong mọi lĩnh vực
3.1. Cách tính tỷ số phần trăm của 1 số
Trong toán học, phần trăm là tỷ lệ được hiển thị dưới dạng phân số với mẫu số luôn luôn bằng 100. Ngoài ra, phần trăm còn được biểu diễn ở dạng khác bằng cách dùng ký hiệu % mà bạn thường gặp như 1%, 5%, 10%,… Điều đặc biệt là phần trăm không có đơn vị đo lường.
Bạn sẽ thường thấy rằng phần trăm được dùng để chỉ ra mức độ (hay độ lớn) của một lượng này so với một lượng kia. Ví dụ, một lớp học có 30 học sinh, trong đó có 15 học sinh là nữ thì ta có thể nói rằng số học sinh nữ chiếm tỉ lệ 50% trong tổng số học sinh của lớp học đó.
Để hiểu rõ hơn về tỷ lệ phần trăm, dưới đây là cách tính phần trăm của 1 số:
- Tính phần trăm khi biết tổng thể với a là một số, b là tổng thể, ta tính như sau: (a/b)*100 (%).
Ví dụ, một một lớp học có 20 học sinh, trong đó có 5 học sinh là nữ. Thì ta có, 20 học sinh là tổng thể, 5 học sinh nữ là số bạn cần so sánh. Ta có phép tính như sau: (5/20)*100(%).
- Tính phần trăm khi chưa biết tổng thể với a là một số, b là một số, ta tính như sau: a/(a+b))*100 hay b/(a+b))*100 (%).
Ví dụ, một giỏ trái cây gồm 10 trái cam và 5 trái táo, để tính được phần trăm trái cam có trong giỏ trái cây ấy thì ta cần tính tổng thể của giỏ trái cây đó trước rồi thực hiện cách tính phần trăm như trên. Lúc này, giỏ trái cây gồm 25 trái, ta có phép tính như sau: (10/(10+5))*100.
Tương tự như vậy, để tính phần trăm trái táo có trong giỏ trái cây ấy thì ta có phép tính như sau: (5/(10+5))*100 (%) hoặc 100-%trái cam.
3.2. Cách tính phần trăm của 2 số
Cách tính phần trăm của 2 số a, b đó chính là lấy số a đem chia số b và nhân cho 100. Chúng ta sẽ ghi ký hiệu phần trăm (%) ở đằng sau kết quả mình nhận được. Cụ thể là:
(a : b) x 100 = a/b x 100 (%)
Ví dụ: 1 trận bóng đá có 22 cầu thủ. Trong số đó, có 5 người da vàng và 17 người da trắng. Hỏi tỉ số các cầu thủ da vàng so với tổng cộng là bao nhiêu?
Trả lời: Tỉ số phần trăm các cầu thủ da vàng so với toàn bộ các cầu thủ trên sân là:
(5 : 22) x 100 = 22,72%
Đáp số: 22,72% cầu thủ da vàng so với tổng toàn bộ các cầu thủ có mặt trên sân.
3.3. Cách tính phần trăm của một tổng
Đây là cách tính phần trăm được dùng nhiều nhất trong tất cả. Khi tính phần trăm 1 tổng, bạn sẽ biết đại lượng này chiếm bao nhiêu phần trong tổng chung.
Cách tính phần trăm A so với tổng (A+B): A/(A+B)*100
Ví dụ: 1 cửa hàng quần áo đang có 20 quần short với 25 áo sơ mi. Vậy công thức tính phần trăm áo sơ mi so với tất cả các thứ có trong cửa hàng chính là: [25/(20+25)]*100 = 55.6%.
3.4 Cách tính phần trăm tăng trưởng so sánh
Một khái niệm vô cùng quen thuộc trong lĩnh vực kinh tế mà bạn đã nghe qua đó là phần trăm tăng trưởng. Vậy phần trăm tăng trưởng là gì? Là mức độ tăng trưởng hay phát triển mà một doanh nghiệp, công ty hay thậm chí là nền kinh tế đó tăng/giảm nhanh/chậm so với những quý/kỳ/năm trước đó.
Công thức để tính phần trăm tăng trưởng: % tăng trưởng=(năm cần tính – năm trước)/năm trước*100
Ví dụ: Một doanh nghiệp có doanh thu vào năm 2022 là 50 tỷ VND, năm 2021 là 35 tỷ VND. Vậy phần trăm tăng trưởng của doanh nghiệp này là: ((50-35)/ 35)*100 = 42.86%.
Lưu ý: tỷ lệ phần trăm tăng trưởng có thể mang giá trị âm bởi vì doanh thu của thời gian hiện hành có thể thấp hơn so với thời gian trước đó và với mức ý nghĩa như vậy, ta gọi mức độ tăng trưởng ấy giảm hoặc thấp hơn.
3.5 Cách tính phần trăm hoàn thành công việc
Sẽ có đôi khi ta cũng cần đến cách tính phần trăm để đánh giá mức độ hoàn thành công việc. Giờ đây, công thức này còn được nâng cấp lên để tính tỷ lệ hoàn thành công việc theo dự kiến giúp cho việc hoạch định kế hoạch được tốt hơn,…
Công thức tính phần trăm hoàn thành công việc: (số công việc đã hoàn thành x/ số công việc phải hoàn thành y)*100
Ví dụ: Một người thợ may được giao may 50 cái áo trong một tháng, cô đã may được 25 cái. Vậy mức độ hoàn thành công việc của cô ấy sẽ là: (20/50)*100 = 40%.
3.6. Cách tính phần trăm trong Excel
Ngày nay, cùng với sự phát triển của cuộc cách mạng công nghệ 4.0, bạn có thể tính tỷ lệ phần trăm bằng cách sử dụng phần mềm Excel, Google Sheet,… Điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm được rất nhiều thời gian và công sức cũng như hạn chế được nhiều lỗi khi xử lý dữ liệu lớn.
Cùng mình xem thủ thuật về cách tính phần trăm lượng hoàn thành công việc thông qua Excel bên dưới nhé.
Ví dụ: KPI mỗi tháng của tất cả nhân viên trong phòng Sale là phải bán được 50 chiếc laptop. Sau một tháng, tính phần trăm KPI đã được hoàn thành của từng nhân viên ấy.
Bước 1: Đầu tiên, bạn hãy lập bảng tổng hợp số lượng điện thoại đã bán của một số nhân viên.
Bước 2: Tiếp đến, tại ô tính phần trăm hoàn thành, nhập công thức cách tính phần trăm.
Bước 3: Nếu bạn muốn kết quả ở dạng % thì bôi đen cột phần trăm rồi nhấn phải chuột, chọn “Format Cells”.
Bước 4: Lúc này, hộp thoại Format Cells sẽ hiện ra, chọn “Percentage” trong phần Number.
Bước 5: Bạn sẽ tùy chỉnh và làm tròn nó cho phần trăm thông qua ô “Decimal Places”.
Bước 6: Cuối cùng, nhấn OK và hoàn thành.
3.7. Cách tính phần trăm lương
Phần trăm tăng lương theo vùng có công thức như sau:
Bạn cần phải chuyển số thập phân thành dạng phần trăm. Ví dụ: Bạn lấy 0,15 x 100 = 15%.
Nếu mức lương hàng tháng của bạn là 20.000.000 VND thì sẽ tăng lên 15% so với mức lương cũ là 17.000.000, hay nói cách đơn giản 15% là tỷ lệ lương bạn được tăng thêm.
Để cho việc tính toán các số liệu được chính xác và đảm bảo trả lương đúng thời hạn quy định, căn cứ vào bảng chấm công, ta tính tiền lương phổ biến như sau:
Tiền lương tháng = số tiền lương chính + trợ cấp, phụ cấp (nếu có)/ số ngày làm thực tế
3.8. Cách tính phần trăm tăng/giảm giá tiền
- Công thức để tính phần trăm giảm giá như sau: Số tiền được giảm = % được giảm*giá ban đầu/100
Ví dụ: Một chiếc điện thoại có giá ban đầu là 10.000.000 VND và được giảm 20%. Lúc này, số tiền được giảm khi mua chiếc điện thoại đó là: (10.000.000*20)/100 = 2.000.000 VND.
- Công thức để tính phần trăm tăng giá như sau: Số tiền tăng thêm: % tăng*giá ban đầu/100
Ví dụ: Một kg đường có giá là 15.000 VND. Vì dịch Covid kéo dài nên giá đường tăng lên 12%. Số tiền tăng thêm là: (15.000*12)/100= 1.800 VND.
3.9. Cách tính tiền lãi suất ngân hàng
Dùng công thức phần trăm để tính lãi suất sẽ giúp cho chúng ta lựa chọn được mức lãi suất của ngân hàng nào phù hợp và tốt nhất cho ta.
Ví dụ: Bạn A gửi 200.000.000 VND ở ngân hàng B với mức lãi suất là 5%/năm. Lãi suất gửi hàng tháng sẽ là 5%/12 tháng. Tiền lãi mỗi tháng của A là: 200.000.000 * 5% / 12 = 833.333,33 VND.
Tuy nhiên trên đây cũng chỉ là công thức đơn giản khi tính lãi suất tiền gửi ngân hàng. Số tiền lãi thực mà bạn nhận được sẽ còn tùy thuộc vào mức lãi suất của từng ngân hàng cũng như hình thức tính lãi suất (lãi đơn, lãi kép, lãi trả theo cuối kỳ hay theo tháng, theo quý,…) mà có cách tính khác nhau. Nhưng dù là tính cách nào thì chúng vẫn sẽ dựa trên công thức chung ban đầu.
Giống như khi đi vay ngân hàng, việc tính được tiền lãi khi vay sẽ giúp bạn biết nên lựa chọn ngân hàng nào là phù hợp và hợp lý.
Công thức để tính lãi suất (khi đi vay) như sau: Tiền lãi = Tiền ban đầu * Lãi suất vay
Ví dụ: Bạn A ngân hàng 50.000.000 VND với mức lãi suất là 9%/năm. Lãi suất vay ngân hàng phải chi trả mỗi tháng là 9%/12 tháng. Vậy tiền lãi mỗi tháng mà bạn A phải trả ngân hàng sẽ là: 50.000.000 * 9%/12 = 375.000 VND.
3.10. Cách tính phần trăm thuế
Dưới đây là cách tính phần trăm thuế mà bạn cần tham khảo:
Số tiền thuế TNCN phải đóng = Thu nhập chịu thuế TNCN * 20% (TNCN: Thuế thu nhập cá nhân).
Lưu ý: Thu nhập chịu thuế TNCN = Tổng thu nhập – Thu nhập không chịu thuế – Thu nhập được miễn thuế.
4. Cách tìm 1 số khi biết phần trăm số đó
Khi cần tìm 1 số bất kỳ khi biết được phần trăm của nó, ta lấy số này chia cho số phần trăm rồi đem nhân cho 100 hay lấy giá trị đó đem nhân 100 rồi chia số phần trăm. Công thức cụ thể là:
A : a% = A : a x 100
Ví dụ: 1 cuốn sách viết được 80 trang. Trong đó, số trang đã được viết chiếm 20% trên tổng số trang. Hỏi tổng cộng là quyển sách đó có mấy trang?
Trả lời:
1% tổng số trang của cuốn sách là: 80 : 20% = 4 trang.
Tổng số trang mà quyển sách có là: 4 x 100 = 400 trang.
Đáp số: Vậy cuốn sách này có 400 trang.
5. Những dạng bài tập toán liên quan tới cách tính phần trăm
Các dạng bài tập tính phần trăm bao gồm: cộng, trừ, nhân và chia. Để làm được chúng, mọi người thực hiện như các số tự nhiên hoặc số thập phân sau đó đính thêm ký hiệu phần trăm (%) vào phía bên phải kết quả là được. Cụ thể như sau:
6. Một số ví dụ về bài tập thực tế cách tính phần trăm
Sau khi đã hiểu được hết cách tính phần trăm trên, mời mọi người xem qua và cùng giải những bài toán thực tế sau đây với mình nhé.
Ví dụ 1: Một nông dân có 200kg măng tươi. Sau khi phơi khô chúng thì khối lượng mất đi 30kg. Trong đó, lượng nước trong măng tươi ban đầu là 20%. Bạn hãy tính phần trăm nước trong măng đã được phơi khô.
Cách thực hiện:
- Lượng nước ban đầu có trên 200kg măng tươi là: 200/100 x 20 = 40(kg).
- Lượng nước còn lại trong 170kg măng đã phơi là: 40 – 30 = 10(kg).
- Phần trăm nước trong măng đã phơi khô là: Lượng nước còn lại trong măng đã phơi / số lượng măng đã phơi khô x 100. Ta có thể có được phép toán là: 10/170 x 100 = 5,88%.
Ví dụ 2: Một cửa hàng thời trang dự đoán rằng nếu giảm giá 5% cho quần áo mùa đông, số lượng hàng bán được sẽ tăng lên 30%. Sau khi triển khai chương trình giảm giá, chủ cửa hàng sẽ thu được bao nhiêu phần trăm tiền so với giá không giảm? Hãy tính phần trăm tiền.
Cách giải:
- Giả định số lượng quần áo được bán, giá và số tiền thu được nếu không giảm giá là 100%.
- Phần trăm giá mới so với giá cũ là: 100% – 5% = 95%.
- Phần trăm số lượng hàng bán ra sau khi giảm giá so với chưa giảm giá là: 100% + 30% = 130%.
- Số tiền thu được sau khi giảm giá so với không giảm giá là: 95% x 130% = 123,5%.
- Cửa hàng đã thu được lợi nhuận nhiều hơn là: 123,5% – 100% = 23,5%.
7. Tạm kết
Trên đây là toàn bộ những cách tính phần trăm đơn giản nhất mà mình đã tổng hợp dành cho bạn. Hy vọng với mỗi công thức bên trên sẽ phần nào giúp bạn biết được cách tính phần trăm nhanh nhất có thể. Cảm ơn bạn vì đã đọc hết bài viết này!
Hãy cùng tiếp tục theo dõi kênh Dchannel đến từ hệ thống Di Động Việt để cập nhậtmọi thứ về công nghệ mới nhất hiện nay.
Hãy cùng bước vào thế giới công nghệ đẳng cấp và hiện đại Di Động Việt với không gian trải nghiệm xịn sò để được “CHUYỂN GIAO GIÁ TRỊ VƯỢT TRỘI”. Với cam kết này, hệ thống cửa hàng tự hào mang lại cho quý khách các sản phẩm công nghệ mức giá cực sốc và ưu đãi hấp dẫn có thời hạn. Đừng bỏ lỡ cơ hội cực nóng này để mang về ngay một deal hời ưng ý nhất cho mình nhé!
Xem thêm:
- Hướng dẫn đổi số thành chữ trong Excel có thể bạn chưa biết
- Hướng dẫn giảm dung lượng file Excel mà không làm ảnh hưởng tài liệu
- Cách tính điểm xét tốt nghiệp THPT 2022 theo chuẩn Bộ GD & ĐT chính xác nhất
- Lỗi #NAME là gì? Hướng dẫn sửa lỗi NAME trong Excel chi tiết
Di Động Việt
