Phong tục bày mâm ngũ quả thờ cúng trên bàn thờ tổ tiên để bày tỏ lòng thành kính, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc là một nét đẹp không thể phủ nhận trong ngày Tết Nguyên đán của người dân Việt Nam. Mâm ngũ quả là mâm hoa quả tươi ngon, gồm 5 loại quả khác nhau và mỗi loại lại mang một ý nghĩa riêng. Qua đó góp phần thể hiện ước nguyện của gia chủ trong năm mới, cụ thể hơn là ước mong một năm an khang thịnh vượng, vạn sự như ý.
Theo truyền thống từ bao đời nay truyền lại, một mâm quả dâng lên bàn ông bà, tổ tiên phải có đủ 5 loại quả khác nhau. Điều này tượng trưng cho ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, tạo nên sự cân bằng bền vững cho gia đình.
Ngoài ra, theo một số quan niệm, số 5 trong mâm ngũ quả còn tượng trưng cho ngũ phúc (tức 5 chữ mang ý tốt đẹp) bao gồm Phú (giàu có), Quý (địa vị sang trọng), Thọ (sống lâu), Khang (khỏe mạnh) và Ninh (bình an) hoặc Phúc – Lộc – Thọ – An – Khang, có nghĩa là một năm may mắn, yên bình, tài vận dồi dào.
Bên cạnh điểm chung về số lượng trái cây trên mâm, mỗi vùng miền sẽ có những điểm khác biệt nhất định trong cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết. Cụ thể:
Mâm ngũ quả của người miền Bắc được bày biện theo thuyết ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ), nhất định phải có chuối và bưởi. Thêm vào đó, tùy theo mong muốn của từng nhà, gia chủ có thể lựa chọn loại quả tương ứng, bảo đảm màu sắc hài hòa. Chẳng hạn:
-
Dưa hấu, chuối, xoài: Màu xanh (Hành Mộc) thể hiện sự đầm ấm, đông đủ.
-
Ớt, thanh long, táo: Màu đỏ (Hành Hỏa) tượng trưng cho sự may mắn.
-
Cam, quýt, quất: Màu vàng (Hành Thổ) thể hiện sự bình yên.
-
Lê, roi: Màu trắng (Hành Kim) đại diện cho vật chất đong đầy.
-
Mận bắc, nho: Màu đen (Hành Thủy) tượng trưng ý nghĩa mọi khó khăn nhẹ nhàng trôi qua.
Mâm quả ở miền Trung có phần đơn giản hơn miền Bắc một chút vì người dân quan niệm “có gì cúng nấy, miễn là thành tâm dâng kính tổ tiên”. Theo đó, những loại quả thường xuất hiện trên mâm ngũ quả miền Trung gồm chuối đặt ở dưới cùng biểu thị sự vững chãi, tiếp theo dưa hấu, na, bơ, táo đỏ, dứa, xoài, quýt, mận, thanh long, cam… xếp lên trên và xung quanh sao cho đẹp mắt, thể hiện sự sung túc.
Quan niệm của người miền Nam thường là “cầu sung vừa đủ xài” nên cách sắp xếp mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam bao gồm 5 loại quả tương ứng là mãng cầu, sung, dừa, đu đủ và xoài. Tất cả loại quả này đại diện cho mong ước mọi điều suôn sẻ, gia đình êm ấm và cuộc sống đủ đầy. Ngoài ra, mâm quả người dân miền Nam thỉnh thoảng có thêm bưởi năm roi, vú sữa, dưa hấu hoặc sa-bô-chê…
Nếu chưa chọn được kiểu bày trí trái cây nào đẹp, các bạn có thể tham khảo những gợi ý sau đây:
Mẫu 1: Lựa chọn quả dứa tươi ngon, kết hợp biểu tượng nón lá ngụ ý được ông bà, tổ tiên che chở để năm mới bình an, may mắn.
Mẫu mâm ngũ quả hình thuyền
Mẫu 2: Thêm một cách bày mâm ngũ quả đẹp và ý nghĩa là kết hợp chạm khắc thông điệp ý nghĩa trên qua dưa hấu, cùng việc sắp xếp trái cây vững chãi nhằm thu hút điềm lành, mong một năm yên bình.
Mẫu bày biện hoa quả cho năm mới độc đáo
Mẫu 3: Thiết kế mâm ngũ quả xum xuê, chiều cao và chiều rộng cân đối mang lại thông điệp một năm suôn sẻ, gia thế bình yên và mọi sự như ý.
Mẫu trang trí trái cây đẹp mắt dâng lên ông bà, tổ tiên
Mẫu 4: Lựa chọn những loại hoa quả màu sắc sặc sỡ tạo nên một mâm quả bắt mắt, tượng trưng cho một năm tài vận dồi dào.
Mẫu mâm quả mang đậm đặc trưng của miền Nam.
Mẫu 5: Điểm xuyết các phần còn trống trên mâm ngũ quả bằng những loại trái cây màu sắc nổi bật như ớt tươi, quýt, cam, lê… góp phần thể hiện nguyện ước một năm trọn vẹn, mọi sự hanh thông.
Mẫu chưng quả ngày Tết Nguyên đán lý tưởng cho bạn đọc tham khảo.
Mẫu 6: Mâm ngũ quả càng sum suê, đầy đặn thì năm mới của gia đình càng may mắn, nên các bạn có thể bày biện tất cả loại quả mua sắm được (hoặc loại trái cây đặc sản) lên bàn thờ ông bà, tổ tiên.
Lựa chọn trái cây thế nào tùy thuộc vào sở thích của mỗi gia đình.
Mẫu 7: Gia chủ cân nhắc kết hợp cùng một số loại hoa, lá tươi đẹp nhằm trang hoàng không gian bàn thờ gia tiên sum vầy hơn.
Bạn có thể trang trí thêm những loại bánh, loại hoa bên cạnh mâm ngũ quả để bàn thờ hoành tráng hơn.
Mẫu 8: Tre, trúc là biểu tượng cho sức chống chịu không ngừng nghỉ, không khuất phục trước khó khăn. Vậy nên đừng ngần ngại trang trí thêm loại cây này cạnh mâm quả ngày Tết nhằm mong cầu bản thân trở nên mạnh mẽ hơn, thuận lợi vượt qua chông gai.
Mâm dâng ông bà tổ tiên có đầy đủ màu sắc tạo cảm giác sung túc, tràn đầy niềm vui.
Mẫu 9: Một cách sắp xếp mâm ngũ quả ngày Tết đẹp mãn nhãn là sử dụng các loại quả khắc câu chúc như An khang thịnh vượng, Vạn sự như ý, Năm mới bình an… trên mâm ngũ quả là một cách trang trí bàn thờ ấn tượng.
Lựa chọn quả khắc câu chúc ý nghĩa là xu hướng bày trí mâm trái cây mới mẻ.
Mẫu 10: Mâm quả không cần quá cao hay đồ sộ, chỉ nên trang trí vừa đủ, màu sắc hài hòa và đừng quên kết hợp cùng trà, bánh, hoa, rượu…
Gợi ý mẫu trang trí hoa quả cho năm mới
Dưới đây là những mẹo nhỏ hữu ích trong việc bày biện mâm trái cây ngày Tết Nguyên đán mà các bạn không thể bỏ qua:
-
Mâm ngũ quả thể hiện lòng thành kính của gia chủ với tổ tiên nên bạn không chọn hoa quả giả để trưng trên bàn thờ cho đẹp.
-
Bạn nên chọn những quả còn xanh, có thể để được 3 – 5 ngày tết mà không lo chín héo.
-
Hạn chế rửa hoa quả trước khi trang trí, vì sẽ làm cho trái cây nhanh chín và dễ héo.
-
Không nên chọn loại hoa quả có gai hoặc có mùi nồng để bày biện lên mâm ngũ quả bởi ngụ ý cuộc sống nhiều chông gai, khó khăn, không như ý.
-
Trình bày các loại quả theo quy tắc quả to, nặng đặt ở dưới cùng và phía sau nhằm chống đỡ quả nhỏ, đồng thời bày biện màu sắc hài hòa, đẹp mắt.
Trên đây là những chia sẻ về cách chuẩn bị mâm ngũ quả ngày tết 3 miền để bạn và gia đình tham khảo. Hy vọng bài viết này đem đến cho bạn những thông tin bổ ích, giúp bạn biết cách chọn loại quả và bày biện mâm ngũ quả một cách đơn giản.
Bên cạnh đó, gia chủ đừng quên sắm sửa thêm các sản phẩm hiện đại cho không gian nhà cửa thêm tươm tất – vui đón tết sung túc như thiết bị nhà bếp, dụng cụ vệ sinh bếp, dụng cụ nấu nướng, máy xay sinh tố, bình thủy điện,… Tại Siêu Thị Nội Thất – Điện Máy Chợ Lớn, quý khách không chỉ an tâm mua sắm sản phẩm chính hãng, mà còn được tận hưởng nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn, nhất là vào dịp Lễ, Tết cuối năm.
>> Ghé đến hệ thống siêu thị chính hãng của Điện Máy Chợ Lớn (Xem chi tiết) hoặc truy cập https://dienmaycholon.vn/ đặt hàng trực tuyến, giao hàng tận nơi ngay hôm nay!
