* Vừa rồi, ông bạn ba tôi đến nhà chơi, nhân lúc tôi bế con ra chào, ông hỏi tuổi tôi và tuổi con tôi, xong bấm bấm mấy ngón tay rồi bảo thằng nhỏ (con tôi) sau này có số phục dược đây. Hỏi, thì ông nói thêm “phục dược” nghĩa là làm thầy thuốc. Xin cho biết, ông dựa vào đâu mà “bói” ra như thế? (Nguyễn Thị Mỹ, Hải Châu, Đà Nẵng).
Dùng sáu đốt tay của 2 ngón út và ngón đeo nhẫn để tính ra con số từ 1 đến 6. Ảnh: V.T.L
– Phép bấm độn xem nghề nghiệp này, sách xưa gọi là “Mẫu tuế tầm tử tuế” (tuổi mẹ tìm tuổi con). Đây là một cách bói dân gian rất đơn giản, dễ học dễ làm, căn cứ vào tuổi mẹ và tuổi con để đoán định nghề nghiệp của con trong tương lai. Cách tính: Dùng sáu đốt tay của 2 ngón út và ngón đeo nhẫn để tính ra con số từ 1 đến 6. Đốt đầu tiên là tuổi của người mẹ và đếm dần tới tuổi của người con thì dừng lại, khi hết 6 đốt thì quay lại đốt đầu tiên.
Ví dụ mẹ tuổi Ngọ, nếu con cũng tuổi Ngọ thì tính Nhất, con tuổi Mùi thì tính Nhị (Nhì),… con tuổi Hợi thì tính Lục, con tuổi Tý thì quay lại Nhất… Cách tính này gọi là Bàn tay Lục nghệ, tức là 6 nghề theo thứ tự như sau:
Nhất canh điền – nghề làm nông, chăn nuôi, trồng trọt; ngày nay còn ứng với nghề kinh doanh liên quan đến đất đai, nhà cửa…
Nhì bỉnh bút – nghề cầm bút viết lách như nhà văn, nhà thơ, nhà báo…
Tam thương mại – những việc kinh doanh, buôn bán nói chung. Cũng có sách nói là Tam thường tiện, nghĩa là làm linh tinh đủ nghề sống qua ngày, ngày nay gọi là “thợ đụng”.
Tứ lợi khẩu – mồm năm miệng mười, giỏi lý luận, chỉ những nghề như luật sư, nhà phê bình, diễn giả, MC, phát thanh viên…
Ngũ phục dược – giỏi nghề thầy thuốc (bác sĩ, thầy thuốc, dược sĩ, ý tá…). Nếu người nào không làm đúng nghề này thì vẫn là người “mát tay”, biết cách giúp đỡ người khác dễ hết bệnh.
Lục vi sư – số có chức phận, địa vị trong xã hội, làm những việc như giảng viên, giáo viên hay những việc liên quan tới công tác hướng dẫn, giảng dạy cho người khác.
Cũng cách tính như trên, nhưng có cách “bấm độn” khác gọi là Bàn tay Giáo dưỡng, gồm 6 loại “con” theo thứ tự: Nhất con Phật, Nhì con Trời, Tam con Người, Tứ con Ta, Ngũ con Ma, Lục con Quỷ.
Giải thích về 6 “loại con” này, Bài số 4 “Dùng tuổi mẹ đối chiếu với tuổi con, để tìm cho biết tuổi con dễ nuôi hay khó nuôi, ngày sau làm nghề gì cho thuận” đăng trên trang lysoviet.vn (Cộng đồng nghiên cứu và phát triển lý số Đông phương) có ghi cụ thể 6 bài ca như sau:
CON PHẬT: Con Phật dễ nuôi an hòa, Thuận nghề nông nghiệp sau mà đủ no. Làm nghề ruộng rẫy trời cho, Làm các nghề khác của kho không còn.
CON TRỜI: Số hai con Trời dễ nuôi, Gặp chữ vinh hiển đặng vui thanh nhàn. Học chữ thi đậu danh vang, Thuận nghề giáo huấn không quan cũng thầy.
CON NGƯỜI Tuổi đặng con Người sanh ra, Thuận nghề thương mãi sau mà mới nên. Nông nghiệp, thầy thợ chẳng bền, Dầu làm có của, như tên mây hồng.
CON TA Sanh gặp con Ta dễ nuôi, Đặng chữ lợi khẩu nói người hay tin. Khôn ngoan, trí huệ thông minh, Nhiều nghề biết đặng thiệt tình chẳng sai.
CON MA Con Ma khó nuôi nhưng là, Đặng tay phục dược hốt mà thuốc thang. Gặp người đau ốm than van, Bày chỉ thuốc uống bệnh an mạnh liền.
CON QUỶ Tuổi gặp con Quỷ sanh ra, Nuôi nấng nó báo mẹ cha nghèo nàn. Sau lớn làm thầy đặng an, Thầy chùa, thầy sãi chay đàn pháp sư.
Tóm lại, đây là phép xem bói giản dị, lưu truyền từ lâu trong dân gian. Hiện vẫn chưa có một nghiên cứu nào có tính khoa học chứng minh rằng giữa số phận trong cách bấm độn này và thực tế cuộc đời của con người ứng với cách tính đó có một gắn kết tương quan với nhau, cho nên phương bói dân gian này cũng chỉ có tính cách tham khảo cho… vui.
ĐNCT