Trong chương trình Tin học lớp 11, tại bài số 9, chúng ta được học về Cấu trúc rẽ nhánh. Câu hỏi được đặt ra là: Câu lệnh ghép là gì? Ví dụ về câu lệnh ghép?
Trong nội dung bài viết này, chúng tôi sẽ có những chia sẻ giúp Quý độc giả làm rõ.
Cấu trúc rẽ nhánh
Cấu trúc rẽ nhánh dùng để diễn đạt một việc sẽ được thực hiện khi một điều kiện cụ thể được thỏa mãn.
Rẽ nhánh bao gồm 2 loại:
+ Dạng thiếu: Nếu … thì
Ví dụ: Nếu trời nắng thì chúng ta sẽ đi chơi.
Vậy nếu trời không nắng thì chúng ta làm gì còn chưa biết.
+ Dạng đủ: Nếu … thì …,nếu không thì.
Ví dụ: Nếu trời nắng thì chúng ta sẽ đi chơi, nếu không thì chúng ta sẽ ở đọc truyện ở nhà.
Vậy nếu trời không nắng chúng ta sẽ ở nhà đọc truyện.
Câu lệnh if-then
Để mô tả cấu trúc rẽ nhánh, Pascal dùng câu lệnh if-then. Tương ứng với hai dạng thiếu và đủ nói ở trên, Pascal có hai câu lệnh if-then.
a/ Dạng thiếu
if<điều kiện> then <câu lệnh>;
b/ Dạng đủ
if<điều kiện> then <câu lệnh 1> else <câu lệnh 2>;
Trong đó:
+ Điều kiện là biểu thức logic.
+ Câu lệnh, câu lệnh 1, câu lệnh 2 là một câu lệnh của Pascal.
Ở dạng thiếu: điều kiện sẽ được tính và kiểm tra. Nếu điều kiện đúng (có giá trị true) thì câu lệnh sẽ được thực hiện, ngược lại thì câu lệnh sẽ bị bỏ qua.
Ở dạng đủ: điều kiện cũng được tính và kiểm tra. Nếu điều kiện đúng thì câu lệnh 1 sẽ được thực hiện, ngược lại thì câu lệnh 2 sẽ được thực hiện.
Câu lệnh ghép là gì?
Câu lệnh ghép là một câu lệnh được hợp thành từ nhiều câu lệnh thành phần (đơn hoặc kép). Câu lệnh ghép nhằm thực hiện thao tác gồm nhiều thao tác thành phần. Mỗi thao tác thành phần tương ứng với một câu lệnh đơn hoặc câu lệnh ghép khác. Về mặt ngôn ngữ lập trình, câu lệnh ghép là một trong các yếu tố để tạo khả năng chương trình có cấu trúc.
Tại sao phải có câu lệnh ghép?
Lý do phải có câu lệnh ghép vì sau một số từ khóa (như then hoặc else) phải là một câu lệnh. Nhưng trong nhiều trường hợp, các thao tác sau những tên dành riêng phức tạp, đòi hỏi không phải chỉ một mà là nhiều câu lệnh để mô tả. Trong những trường hợp như vậy, ngôn ngữ lập trình cho phép gộp một dãy câu lệnh thành một câu lệnh ghép hay câu lệnh hợp thành.
Ví dụ về câu lệnh ghép
Chẳng hạn, câu lệnh ghép trong Pascal có dạng:
begin
<các câu lệnh> ;
end;
Ví dụ 1:
If D<0 then writeln(‘Phuong trinh vo nghiem ’)
Else
Begin
X1:=(-b-sqrt(b*b-4*a*c))/(2*a);
X2:=-b/a-x1;
End;
Ví dụ 2:
Viết chương trình tìm nghiệm thực của phương trình bậc hai:
ax2+bx+c = 0 với a ≠ 0.
Program gptb2;
Uses crt;
Var a,b,c:real;
D,X1,X2:real;
Begin
Clrscr;
Write(‘a,b,c:’);
Readln(a,b,c);
D:=b*b-4*a*c;
If D<0 then writeln(‘Phuong trinh vo nghiem ’)
Else
Begin
X1:=(-b-sqrt(D))/(2*a);
X2:=-b/a-X1;
Writeln(‘X1=’,X1:8:3,’ X2=’,X2:8:3);
End;
Readln;
End.
Chắc hẳn qua nội dung chúng tôi chia sẻ về Câu lệnh ghép là gì? Ví dụ về câu lệnh ghép? Quý vị đã có thêm cho mình những thông tin hữu ích. Bài viết rất mong nhận được những thông tin chia sẻ, đóng góp từ Quý độc giả để thêm hoàn thiện.
