Trong chế độ phong kiến Việt Nam, nhà nước đã có những chính sách và biện pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển của thủ công nghiệp. Một trong những biện pháp đó là thành lập các xưởng thủ công của nhà nước. Các xưởng thủ công này còn được gọi với những tên gọi khác nhau.
1. Khái niệm về xưởng thủ công của nhà nước
Xưởng thủ công của nhà nước là nơi tập trung các thợ thủ công chuyên sản xuất các sản phẩm phục vụ cho nhu cầu của nhà nước, như: vũ khí, quân trang, đồ nghi trượng, đồ dùng của vua quan,… Các xưởng thủ công này thường được đặt ở kinh thành hoặc các địa phương trọng yếu.
2. Các tên gọi của xưởng thủ công của nhà nước
Trong lịch sử Việt Nam, các xưởng thủ công của nhà nước còn được gọi với những tên gọi khác nhau, tùy thuộc vào thời kỳ và triều đại. Cụ thể như sau:
- Thời kỳ phong kiến sơ kỳ:
- Phường thủ công: Đây là hình thức tổ chức sản xuất thủ công nghiệp ban đầu của nhà nước. Các phường thủ công thường được đặt ở kinh thành hoặc các địa phương trọng yếu.
- Cục Bách tác: Đây là hình thức tổ chức sản xuất thủ công nghiệp quy mô lớn của nhà nước. Cục Bách tác được thành lập vào thời Lý, có nhiệm vụ sản xuất các sản phẩm phục vụ cho cung vua như tiền, vũ khí, các đồ nghi trượng, đồ dùng vua quan, đồ trang sức,…
- Thời kỳ phong kiến trung kỳ:
- Cục Quân khí: Đây là hình thức tổ chức sản xuất vũ khí của nhà nước. Cục Quân khí được thành lập vào thời Trần, có nhiệm vụ sản xuất các loại vũ khí, giáp trụ cho quân đội.
- Cục Công tượng: Đây là hình thức tổ chức sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ của nhà nước. Cục Công tượng được thành lập vào thời Lê, có nhiệm vụ sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ phục vụ cho cung vua như đồ gốm, đồ sứ, đồ trang sức,…
- Thời kỳ phong kiến cuối cùng:
- Cục Nội vụ: Đây là cơ quan quản lý các xưởng thủ công của nhà nước. Cục Nội vụ được thành lập vào thời Nguyễn, có nhiệm vụ quản lý các xưởng thủ công sản xuất các sản phẩm phục vụ cho nhu cầu của nhà nước.
3. Vai trò của xưởng thủ công của nhà nước
Xưởng thủ công của nhà nước đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thủ công nghiệp nước ta dưới các triều đại phong kiến. Các xưởng thủ công này đã góp phần:
- Thúc đẩy sự phát triển của thủ công nghiệp: Các xưởng thủ công của nhà nước đã tập trung được nguồn nhân lực và vật lực, tạo điều kiện cho sự phát triển của thủ công nghiệp.
- Bảo đảm nhu cầu của nhà nước: Các xưởng thủ công của nhà nước đã sản xuất ra các sản phẩm phục vụ cho nhu cầu của nhà nước, như: vũ khí, quân trang, đồ nghi trượng, đồ dùng của vua quan,…
- Thúc đẩy sự giao lưu kinh tế, văn hóa: Các sản phẩm thủ công của nhà nước đã được trao đổi, buôn bán với các nước khác, góp phần thúc đẩy sự giao lưu kinh tế, văn hóa giữa nước ta với các nước.
Kết bài:
Xưởng thủ công của nhà nước là một hình thức tổ chức sản xuất thủ công nghiệp quan trọng dưới các triều đại phong kiến Việt Nam. Các xưởng thủ công này đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của thủ công nghiệp nước ta, đồng thời cũng thể hiện sự phát triển của chế độ phong kiến Việt Nam.
Từ khóa:
- xưởng thủ công của nhà nước
- triều đại phong kiến Việt Nam
- phường thủ công
- cục Bách tác
- cục Quân khí
- cục Công tượng
- cục Nội vụ
